જગદીપ ધનખડે ઉપરાષ્ટ્રપતિ પદ પરથી રાજીનામું આપ્યા બાદ, આ પદ માટે નવેસરથી ચૂંટણીનું આયોજન કરવામાં આવી રહ્યું છે.
New Delhi,તા.૧
ચૂંટણી પંચે શુક્રવારે ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી સંબંધિત મહત્વપૂર્ણ તારીખો જાહેર કરી. જો જરૂરી હોય તો ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી માટે મતદાન ૯ સપ્ટેમ્બરે થશે અને પરિણામ પણ તે જ દિવસે જાહેર કરવામાં આવશે. તમને જણાવી દઈએ કે જગદીપ ધનખરે સ્વાસ્થ્ય કારણોસર ૨૧ જુલાઈના રોજ ઉપરાષ્ટ્રપતિ પદ પરથી રાજીનામું આપ્યું હતું. આ પછી, હવે નવા ઉપરાષ્ટ્રપતિ માટે ચૂંટણી યોજાઈ રહી છે. -જાહેરાત-
ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીનો સમયપત્રક
ચૂંટણી પંચ દ્વારા ચૂંટણીનું જાહેરનામું બહાર પાડવું- ૦૭ ઓગસ્ટ, ૨૦૨૫ (ગુરુવાર)
નામાંકન માટેની છેલ્લી તારીખ- ૨૧ ઓગસ્ટ, ૨૦૨૫ (ગુરુવાર)
નામાંકન ચકાસણીની તારીખ- ૨૨ ઓગસ્ટ, ૨૦૨૫ (શુક્રવાર)
ઉમેદવારો પાછા ખેંચવાની છેલ્લી તારીખ- ૨૫ ઓગસ્ટ, ૨૦૨૫ (સોમવાર)
જો જરૂરી હોય તો, કયા દિવસે મતદાન થશે તે તારીખ- ૦૯ સપ્ટેમ્બર, ૨૦૨૫ (મંગળવાર)
મતદાનનો સમય- ૧૦.૦૦ થી સાંજે ૦૫.૦૦ વાગ્યા સુધી
જો જરૂરી હોય તો, કયા દિવસે મતગણતરી થશે તે તારીખ- ૦૯ સપ્ટેમ્બર, ૨૦૨૫ (મંગળવાર)
ભારતના બંધારણના અનુચ્છેદ ૬૬ મુજબ, ઉપરાષ્ટ્રપતિની પસંદગી સંસદના બંને ગૃહોના બહુમતી દ્વારા એકલ ટ્રાન્સફરેબલ વોટ પદ્ધતિ દ્વારા પ્રમાણસર પ્રતિનિધિત્વ પ્રણાલી અનુસાર થાય છે. ઉપરાષ્ટ્રપતિની પસંદગી સંસદના સભ્યો ધરાવતી ચૂંટણી મંડળ દ્વારા થાય છે. ૧૭મી ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી, ૨૦૨૫ માટે ચૂંટણી મંડળમાં નીચેનાનો સમાવેશ થાય છેઃ- રાજ્યસભાના ૨૩૩ ચૂંટાયેલા સભ્યો (હાલમાં ૦૫ બેઠકો ખાલી છે),રાજ્યસભાના ૧૨ નામાંકિત સભ્યો, અને લોકસભાના ૫૪૩ ચૂંટાયેલા સભ્યો (હાલમાં ૦૧ બેઠક ખાલી છે)ચૂંટણી પંચે જણાવ્યું છે કે ચૂંટણી મંડળમાં સંસદના બંને ગૃહોના કુલ ૭૮૮ સભ્યો (હાલમાં ૭૮૨ સભ્યો) હોય છે. કારણ કે, બધા મતદાતાઓ સંસદના બંને ગૃહોના સભ્ય છે, તેથી સંસદના દરેક સભ્યના મતનું મૂલ્ય સમાન હશે એટલે કે ૧ (એક).
બંધારણના અનુચ્છેદ ૬૬ (૧) માં જોગવાઈ છે કે ચૂંટણી સિંગલ ટ્રાન્સફરેબલ વોટ પદ્ધતિ દ્વારા પ્રમાણસર પ્રતિનિધિત્વની સિસ્ટમ અનુસાર યોજાશે અને આવી ચૂંટણીમાં મતદાન ગુપ્ત મતપત્ર દ્વારા થશે. આ સિસ્ટમમાં, મતદાતાએ ઉમેદવારોના નામ સામે પસંદગી ચિહ્નિત કરીને મતદાન કરવું પડશે. પસંદગીઓ ભારતીય અંકોના આંતરરાષ્ટ્રીય સ્વરૂપમાં, રોમન સ્વરૂપમાં અથવા કોઈપણ માન્ય ભારતીય ભાષાઓમાં ચિહ્નિત કરી શકાય છે. પસંદગીઓ ફક્ત અંકોમાં ચિહ્નિત કરવાની છે અને શબ્દોમાં દર્શાવવામાં આવશે નહીં. એક મતદાતા ઉમેદવારોની સંખ્યા જેટલી પસંદગીઓ ચિહ્નિત કરી શકે છે. મતપત્ર માન્ય રહેવા માટે પ્રથમ પસંદગી ચિહ્નિત કરવું ફરજિયાત છે, અન્ય પસંદગીઓનું ચિહ્નિત કરવું વૈકલ્પિક છે.
મત ચિહ્નિત કરવા માટે, કમિશન એક ખાસ પેન પ્રદાન કરશે. મતદાન મથક પર મતપત્ર સોંપતી વખતે નિયુક્ત અધિકારી દ્વારા મતદાતાઓને આ પેન આપવામાં આવશે. મતદાતાઓએ ફક્ત આ ખાસ પેનથી મતપત્ર ચિહ્નિત કરવાની જરૂર છે, અન્ય કોઈ પેનથી નહીં. અન્ય કોઈપણ પેનનો ઉપયોગ કરીને મતદાન કરવાથી મત ગણતરી સમયે અમાન્ય થઈ જશે.
