Mumbai,તા.19
જો ઈરાન અને ઈઝરાયેલ વચ્ચે તણાવ વધુ વધશે તો પશ્ચિમ એશિયામાં માત્ર ભારતની નિકાસ જ નહીં પરંતુ આફ્રિકા સાથેના વેપારને પણ અસર થઈ શકે છે. સરકારી સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે આફ્રિકામાં નિકાસને અસર થવાની સંભાવના છે કારણ કે ત્યાં મોટી માત્રામાં સામાન યુનાઈટેડ આરબ અમીરાત (પશ્ચિમ એશિયા વિસ્તારમાંથી માલની હેરફેરનું મુખ્ય કેન્દ્ર) મારફતે મોકલવામાં આવે છે.
ભારતમાંથી થતી કુલ નિકાસમાંથી લગભગ ૧૦ ટકા સમગ્ર આફ્રિકા ખંડમાં જાય છે. ચાલુ નાણાકીય વર્ષના પ્રથમ સાત મહિનામાં આ પ્રદેશમાં ૧૩.૯ બિલિયન ડોલરના માલ સામાનની નિકાસ કરવામાં આવી છે. વાણિજ્ય વિભાગ ઈરાન અને ઈઝરાયેલ વચ્ચે ચાલી રહેલા સંઘર્ષ પર નજર રાખી રહ્યું છે.
માલસામાનની અવરજવરમાં કેટલી વિક્ષેપ અને પેટ્રોલિયમની આયાત પર દેશની નિર્ભરતા વેપારને અસર કરી શકે છે તે જાણવા માટે સરકાર નિકાસકારો સાથે વાત કરી રહી છે.
જો ઈરાન અને ઈઝરાયલ વચ્ચે યુદ્ધ ફાટી નીકળશે તો તેની અસર આ બે દેશો સુધી મર્યાદિત રહેશે નહીં. આ સમગ્ર પશ્ચિમ એશિયાને અસર કરશે કારણ કે માંગમાં વધારો કરવામાં આ ક્ષેત્રનું મહત્વનું યોગદાન છે. પશ્ચિમ એશિયામાંથી પણ ઘણો માલ નિકાસ થાય છે. આવી સ્થિતિમાં જો આ ક્ષેત્ર પ્રભાવિત થશે તો આફ્રિકા અને પૂર્વ એશિયામાં આપણી નિકાસને અસર થશે.
વર્તમાન નાણાકીય વર્ષમાં, એપ્રિલથી જુલાઈ સુધી, ભારતમાંથી પશ્ચિમ એશિયામાં ૨૦ બિલિયન ડોલરના માલની નિકાસ કરવામાં આવી હતી, જે તે સમયગાળા દરમિયાન કુલ નિકાસના ૧૪ ટકા છે. પશ્ચિમ એશિયાના દેશોમાં ૮૬ ટકા નિકાસ ગલ્ફ કોઓપરેશન કાઉન્સિલના છ સભ્ય દેશો, યુએઈ, સાઉદી અરેબિયા, ઓમાન, બહેરીન, કુવૈત અને કતારને કરવામાં આવે છે.
નિકાસની સાથે, આયાતને પણ અસર થઈ શકે છે કારણ કે ભારત પેટ્રોલિયમની આયાત માટે ઇરાક, સાઉદી અરેબિયા અને સંયુક્ત આરબ અમીરાત જેવા પશ્ચિમ એશિયાના દેશો પર નિર્ભર છે. સારી વાત એ છે કે ભારત હવે અન્ય દેશોમાંથી પણ પેટ્રોલિયમની આયાત કરી રહ્યું છે અને પશ્ચિમ એશિયાના દેશો પર સંપૂર્ણપણે નિર્ભર નથી.
