New Delhi,તા.૨
સુપ્રીમ કોર્ટે તેના વહીવટી માળખામાં એક ઐતિહાસિક નિર્ણય લીધો છે અને સ્ટાફની સીધી ભરતીમાં અનુસૂચિત જાતિ અને અનુસૂચિત જનજાતિ શ્રેણી માટે અનામત નીતિ લાગુ કરી છે. આ નિર્ણય એવા સમયે આવ્યો છે જ્યારે વર્ષોથી ટોચની અદાલતના કર્મચારીઓની નિમણૂકોમાં સમાન પ્રતિનિધિત્વ અંગે અવાજ ઉઠાવવામાં આવી રહ્યો છે. હવે આ નીતિ હેઠળ, સુપ્રીમ કોર્ટના કર્મચારીઓમાં એસસીને ૧૫% અને એસટીને ૭.૫% અનામત મળશે.
દરમિયાન, સુપ્રીમ કોર્ટે ઓબીસી શ્રેણી અંગે પણ સંકેત આપ્યો છે કે ભવિષ્યમાં અનામત લાગુ કરવા તરફ પગલાં લેવામાં આવશે. સુપ્રીમ કોર્ટ રજિસ્ટ્રીને પણ આ દિશામાં જરૂરી તૈયારીઓ કરવા સૂચના આપવામાં આવી છે. જોકે, આ અનામત નીતિ ફક્ત કર્મચારીઓ માટે છે, તેની ન્યાયાધીશોની નિમણૂકો પર કોઈ અસર થશે નહીં.નવા આદેશ હેઠળ, ૨૩ જૂન, ૨૦૨૫ થી ૨૦૦ પોઇન્ટ રોસ્ટર સિસ્ટમ લાગુ કરવામાં આવી છે, જે કર્મચારીઓની સીધી ભરતીમાં લાગુ કરવામાં આવશે. સુપ્રીમ કોર્ટને આ નીતિ લાગુ કરવામાં લગભગ ૩૦ વર્ષ લાગ્યા, જ્યારે તેના પર બંધારણીય નિર્ણય ૧૯૯૫ માં જ આવ્યો હતો.
આ મામલો ૧૦ ફેબ્રુઆરી ૧૯૯૫ ના આરકે સભરવાલ વિરુદ્ધ પંજાબ રાજ્ય કેસ સાથે સંબંધિત છે, જેમાં તત્કાલીન સીજેઆઈ એ.એમ. અહમદીની આગેવાની હેઠળની પાંચ જજોની બેન્ચે સ્પષ્ટ કર્યું હતું કે સરકારી નોકરીઓમાં અનામત માટે ૨૦૦ પોઇન્ટ આધારિત રોસ્ટરનું પાલન કરવું જોઈએ. જો કે, આ આદેશ હવે ૫૨મા મુખ્ય ન્યાયાધીશ જસ્ટિસ બીઆર ગવઈના કાર્યકાળ દરમિયાન અમલમાં આવ્યો છે.
આ નિર્ણય લાગુ કરતી વખતે, જસ્ટિસ ગવઈએ કહ્યું છે કે જ્યારે કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારોની તમામ સંસ્થાઓ અને ઘણી હાઇકોર્ટમાં જીઝ્ર/જી્ અનામત પહેલાથી જ અસ્તિત્વમાં છે, ત્યારે સુપ્રીમ કોર્ટ તેનાથી કેવી રીતે દૂર રહી શકે છે? અમે હંમેશા ઐતિહાસિક નિર્ણયોમાં હકારાત્મક પગલાંને ટેકો આપ્યો છે, તેથી હવે સંસ્થામાં પણ તેનો અમલ કરવાનો સમય છે.
રજિસ્ટ્રાર, અધિક ખાનગી સચિવ,કોર્ટ સહાયક, કાયદા કારકુન, સહાયક ગ્રંથપાલ અને ચેમ્બર એટેન્ડન્ટ જેવી બધી જગ્યાઓ હવે આ અનામત નીતિ હેઠળ આવશે. સુપ્રીમ કોર્ટ દ્વારા જારી કરાયેલ પરિપત્રમાં જણાવાયું છે કે નવી રોસ્ટર સિસ્ટમ સુપરનેટ (આંતરિક નેટવર્ક) પર અપલોડ કરવામાં આવી છે. ઉપરાંત, જો કોઈને રોસ્ટર અથવા રજિસ્ટરમાં કોઈ ભૂલ દેખાય છે, તો તેઓ રજિસ્ટ્રાર (ભરતી) ને વાંધો મોકલી શકે છે.
