Washington,
અમેરિકન પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ અને ઇઝરાયલના વડા પ્રધાન બેન્જામિન નેતન્યાહૂ દ્વારા રજૂ કરાયેલ ’20 સૂત્રીય ગાઝા પ્લાન’ મુસ્લિમ દેશોમાં નવી ફૂટનું કારણ બન્યો છે. જોકે આ યોજનાનો હેતુ ગાઝામાં કાયમી શાંતિ લાવવાનો છે, પરંતુ તેની ઘણી શરતો પર આરબ અને ઇસ્લામિક દેશો સહમત નથી.
શરૂઆતમાં ખુશ થયા બાદ પાકિસ્તાનમાં વિરોધ થતાં તેણે દાવો કર્યો કે મુસ્લિમ દેશોને બતાવેલો પ્લાન ટ્રમ્પના પ્રસ્તાવથી અલગ છે. આ ઉપરાંત, અમેરિકાના સહયોગી કતાર અને તૂર્કિયેના રાષ્ટ્રપતિ રેચેપ તૈય્યપ એર્દોગન પણ આ પ્લાનના કેટલાક મુદ્દાઓ સાથે અસહમત છે.
આ પ્રસ્તાવમાં ગાઝામાં ‘અસ્થાયી આંતરરાષ્ટ્રીય પ્રશાસન’ (અમેરિકા, ઇજિપ્ત, જોર્ડન અને બોર્ડ ઓફ પીસની દેખરેખ હેઠળ)ની જોગવાઈ છે.
હમાસનો અંત: હમાસને સંપૂર્ણપણે સમાપ્ત કરવાની વાત છે. શાંતિ માટે તૈયાર સભ્યોને માફી અને બાકીનાને નિર્વાસિત કરાશે.
સુરક્ષા નિયંત્રણ: સરહદ સુરક્ષા ઇઝરાયલના નિયંત્રણમાં રહેશે અને ગાઝાને ‘ડીમિલિટ્રાઇઝ્ડ ઝોન’ (બિન-લશ્કરીકૃત ક્ષેત્ર) જાહેર કરાશે.
પેલેસ્ટાઇન રાષ્ટ્ર: પ્રસ્તાવમાં પેલેસ્ટાઇન રાષ્ટ્રની સ્થાપના કે પૂર્વીય જેરુશાલેમની સ્થિતિ પર કોઈ સ્પષ્ટતા નથી. જોકે, તે કહે છે કે જો પેલેસ્ટાઇનની ઓથોરિટી (PA)નું પુનર્ગઠન થાય તો રાષ્ટ્ર ગઠનનો માર્ગ ખુલી શકે છે.
વિવાદ: પ્રસ્તાવમાં પેલેસ્ટાઇન રાષ્ટ્રની વાત ગાયબ હોવાથી અને ગાઝામાં ઇન્ટરનેશનલ ફોર્સ તૈનાત કરવાના મુદ્દે ઘણા ઇસ્લામિક દેશોમાં નારાજગી છે.
ટ્રમ્પની જાળમાં ફસાયું પાકિસ્તાન
ટ્રમ્પે ઇઝરાયલી PM નેતન્યાહૂ સાથે ગાઝા પ્રસ્તાવ રજૂ કર્યો ત્યારે તેમણે વ્હાઇટ હાઉસમાં મળેલા પાકિસ્તાનના PM શહબાઝ શરીફ અને આર્મી ચીફ આસિમ મુનીરના વખાણ કર્યા.આનાથી ખુશ થયેલા શહબાઝ શરીફ ભૂલી ગયા કે તેમનો દેશ ઇઝરાયલ માટે ‘ઝાયોનિસ્ટ રિઝીમ’ શબ્દનો ઉપયોગ કરે છે અને ગાઝામાં ઇઝરાયલના યુદ્ધને ‘નરસંહાર’ ગણાવે છે. તેમણે ટ્વીટ કર્યું, જેમાં તેમણે ગાઝા પ્રસ્તાવ માટે ટ્રમ્પના ખૂબ વખાણ કર્યા અને કહ્યું કે ‘યુદ્ધ’ સમાપ્ત થવું જોઈએ.
જોકે, પાકિસ્તાનમાં લોકો ભડકી ઉઠ્યા. તેમણે આને ઇઝરાયલના નરસંહારને ‘યુદ્ધ’ ગણાવીને ઝાયોનિસ્ટ રિઝીમને માન્યતા આપવાના પ્રયાસ તરીકે જોયો અને શહબાઝ શરીફ પર ગદ્દારીનો આરોપ મૂક્યો.
દેશવ્યાપી વિરોધ વધતાં પાકિસ્તાન સરકાર બેકફૂટ પર આવી. વિદેશ મંત્રી ઇશાક ડારે સ્પષ્ટતા કરી કે ટ્રમ્પનો જાહેર થયેલો પ્રસ્તાવ મુસ્લિમ દેશોને બતાવેલા ડ્રાફ્ટ સાથે મેળ ખાતો નથી. તેમણે કહ્યું કે ડ્રાફ્ટમાં ગાઝામાંથી ઇઝરાયલની સંપૂર્ણ વાપસી અને ટુ-સ્ટેટ સોલ્યુશનની વાત હતી, જે બાદમાં હટાવી દેવાઈ છે. ડારે ભારપૂર્વક કહ્યું કે, ‘આ 20 મુદ્દા, જેને ટ્રમ્પે સાર્વજનિક કર્યા છે, તે અમારા નથી.’