Washington,તા.૨૨
વિશ્વભરમાં પાસપોર્ટની મજબૂતાઈ માપતા તાજેતરના હેનલી પાસપોર્ટ ઇન્ડેક્સ રિપોર્ટમાં પાકિસ્તાનના પાસપોર્ટને ફરી એકવાર સૌથી નબળા પાસપોર્ટમાં સ્થાન આપવામાં આવ્યું છે. પાકિસ્તાની નાગરિકો મર્યાદિત સંખ્યામાં દેશોમાં જ વિઝા-મુક્ત અથવા વિઝા-ઓન-અરાઇવલ મુસાફરી કરી શકે છે, જ્યારે સિંગાપોર, જાપાન અને દક્ષિણ કોરિયા જેવા એશિયન દેશો સૌથી શક્તિશાળી પાસપોર્ટ રેન્કિંગમાં ટોચના દસમાં સ્થાન ધરાવે છે.
ભારતનું સ્થાન મધ્યમ શ્રેણીમાં રહે છે, જેમાં થોડો સુધારો થયો છે, પરંતુ ઘણા વિકસિત દેશોમાં પૂર્વ-વિઝા આવશ્યકતા એક પડકાર છે. હેનલી પાસપોર્ટ ઇન્ડેક્સના ડેટા દર્શાવે છે કે પાકિસ્તાન સૌથી મર્યાદિત વૈશ્વિક મુસાફરી સ્વતંત્રતા ધરાવતા દેશોમાંનો એક છે.
પાસપોર્ટ ઇન્ડેક્સમાં સૌથી શક્તિશાળી ગણાતા પાસપોર્ટ નાગરિકોને ૧૮૫ થી વધુ દેશોમાં વિઝા-મુક્ત અથવા વિઝા-ઓન-અરાઇવલ ઍક્સેસ આપે છે. આ દેશોમાં સિંગાપોર, જાપાન, દક્ષિણ કોરિયા, જર્મની, ઇટાલી, સ્પેન, ફિનલેન્ડ, સ્વીડન, ડેનમાર્ક, નેધરલેન્ડ, લક્ઝમબર્ગ અને ઑસ્ટ્રિયાનો સમાવેશ થાય છે. નિષ્ણાતોના મતે, એશિયન દેશોની આર્થિક વૃદ્ધિ, વ્યૂહાત્મક ભાગીદારી અને સુરક્ષા સહયોગ તેમના પાસપોર્ટની મજબૂતાઈમાં સતત વધારો કરી રહ્યા છે.
પાકિસ્તાની પાસપોર્ટ ધારકો લગભગ ૩૦-૩૫ દેશોમાં વિઝા-મુક્ત અથવા વિઝા-ઓન-અરાઇવલ ઍક્સેસ મેળવી શકે છે. સંરક્ષણ નિષ્ણાતો અને વિદેશ નીતિ વિશ્લેષકોના મતે, પાકિસ્તાનના રેન્કિંગમાં સતત ઘટાડા પાછળના મુખ્ય કારણો રાજકીય અસ્થિરતા, આંતરિક સુરક્ષા પડકારો, આતંકવાદ સંબંધિત જોખમો અને વૈશ્વિક રાજદ્વારીમાં વિશ્વાસનો અભાવ છે. આ યાદીમાં અફઘાનિસ્તાન છેલ્લા ક્રમે છે, સીરિયા બીજા ક્રમે સૌથી નબળું, ઇરાક ત્રીજા ક્રમે છે અને પાકિસ્તાન ચોથા ક્રમે સૌથી નબળું પાસપોર્ટ છે.

