Johannesburg,તા.૨૨
દક્ષિણ આફ્રિકા ખંડમાં પ્રથમ વખત યોજાયેલા જી-૨૦ સમિટના બીજા સત્રમાં વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ શનિવારે એક શક્તિશાળી ભાષણ આપ્યું. “એકતા, સમાનતા, ટકાઉપણું” ની થીમ હેઠળ, પીએમ મોદીએ “એક પૃથ્વી, એક પરિવાર, એક ભવિષ્ય” તરીકે ઓળખાતા “વસુધૈવ કુટુંબકમ” ના ભારતના દ્રષ્ટિકોણને વૈશ્વિક મંચ પર રજૂ કર્યો. તેમનું ભાષણ સમાવિષ્ટ વિકાસ, આબોહવા ન્યાય અને વૈશ્વિક દક્ષિણના અવાજો પર કેન્દ્રિત હતું, અને તેની વ્યાપક પ્રશંસા કરવામાં આવી હતી.
પીએમ મોદીએ દક્ષિણ આફ્રિકાના ઐતિહાસિક મહત્વ પર પ્રકાશ પાડીને પોતાના ભાષણની શરૂઆત કરી. મહાત્મા ગાંધીના સત્યાગ્રહ ચળવળનો ઉલ્લેખ કરતા તેમણે કહ્યું, “આ ભૂમિ, જ્યાં ગાંધીજીએ અહિંસા અને સમાનતાનો ઉપદેશ આપ્યો હતો, તે આજે વૈશ્વિક એકતાનું પ્રતીક બની ગઈ છે. આફ્રિકામાં યોજાઈ રહેલું ય્-૨૦ ગ્લોબલ સાઉથ માટે એક ઐતિહાસિક ક્ષણ છે.” તેમણે ૨૦૨૩ માં ય્-૨૦ પ્રમુખપદ દરમિયાન આફ્રિકન યુનિયન માટે કાયમી સભ્યપદ મેળવવાનો શ્રેય ભારતને આપતા કહ્યું, “આ નિર્ણય વિકાસશીલ દેશોની સહિયારી પ્રતિબદ્ધતાને પ્રતિબિંબિત કરે છે.” વારસાને મજબૂત બનાવે છે.
વડાપ્રધાન મોદીએ ત્રણ મુખ્ય ક્ષેત્રો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું. પહેલો સમાવેશી આર્થિક વિકાસ હતો, જેના પર તેમણે કહ્યું, “વિકાસના લાભો છેલ્લા વ્યક્તિ સુધી પહોંચવા જોઈએ.યુપીઆઇ અને આયુષ્માન ભારત મોડેલ જેવા ડિજિટલ જાહેર માળખાગત સુવિધાઓ વિશ્વ માટે ઉદાહરણ છે, પરંતુ વિકાસશીલ દેશોને સસ્તું મૂડી અને ટેકનોલોજી ટ્રાન્સફરની જરૂર છે.” બીજો આબોહવા સ્થિતિસ્થાપકતા હતો. પીએમએ કહ્યું, “આબોહવા પરિવર્તન એ વિકસિત-વિકાસશીલ મુદ્દો નથી, પરંતુ માનવતા માટે સંકટ છે.” તેમણે કહ્યું કે ભારતે ૫૦૦ ગીગાવોટ નવીનીકરણીય ઉર્જાનો લક્ષ્યાંક રાખ્યો છે, પરંતુ ગ્લોબલ સાઉથને આબોહવા ન્યાય મળવો જોઈએ. આપણે નુકસાન અને નુકસાન ભંડોળને મજબૂત બનાવીશું.
ત્રીજો મુદ્દો કૃત્રિમ બુદ્ધિ અને બહુપક્ષીય સુધારાનો હતો. જેના પર તેમણે કહ્યું, “છૈં ને માનવ મૂલ્યો સાથે સંકલિત કરવું જોઈએ જેથી તે અસમાનતાને વધારે ન બનાવે. સંયુક્ત રાષ્ટ્ર અને અન્ય સંસ્થાઓમાં સુધારા જરૂરી છે જેથી વૈશ્વિક શાસન બધાનું પ્રતિનિધિત્વ કરે.” પીએમ મોદીએ વૈશ્વિક પડકારો પર ભારતનો દ્રષ્ટિકોણ શેર કર્યો.
પીએમ મોદી તેમણે કહ્યું, “આતંકવાદ, રોગચાળા અને આર્થિક અસ્થિરતા સામેની લડાઈમાં એકતા એકમાત્ર શસ્ત્ર છે. ભારતનો ’સંપૂર્ણ માનવતાવાદ’ બધાના કલ્યાણ પર આધારિત છે.” તેમનું ભાષણ લગભગ ૧૫ મિનિટ સુધી ચાલ્યું, જેમાં તેમણે દક્ષિણ આફ્રિકાના રાષ્ટ્રપતિ સિરિલ રામાફોસા અને અન્ય નેતાઓનો આભાર માન્યો. સંબોધન પછી જી ૨૦ સોશિયલ મીડિયા પર ટ્રેન્ડ થવા લાગ્યું. પીએમ મોદીએ ટિ્વટર પર પોસ્ટ કર્યું, “જોહાનિસબર્ગથી વૈશ્વિક સંદેશઃ એક પરિવાર, એક ભવિષ્ય.” વિશ્લેષકો કહે છે કે આ ભાષણ ભારતની વૈશ્વિક નેતૃત્વ ભૂમિકાને મજબૂત બનાવે છે. આ પરિષદ ૨૩ નવેમ્બર સુધી ચાલુ રહેશે, જ્યાં ઘોષણાપત્રને અંતિમ સ્વરૂપ આપવામાં આવશે. યુએસ બહિષ્કાર છતાં, મોદીની હાજરીએ વૈશ્વિક દક્ષિણને મજબૂત બનાવ્યું.
પીએમ મોદી અને અલ્બેનીઝે આતંકવાદ સામેની વૈશ્વિક લડાઈને વધુ મજબૂત બનાવવાનો સંકલ્પ કર્યો. બંને નેતાઓએ રાજકીય અને વ્યૂહાત્મક સંબંધો, સંરક્ષણ અને સુરક્ષા, ઊર્જા, વેપાર અને રોકાણ, મહત્વપૂર્ણ ખનિજો, ટેકનોલોજી, ગતિશીલતા, શિક્ષણ અને લોકો-થી-લોકોના આદાન-પ્રદાન સહિત વિવિધ ક્ષેત્રોમાં દ્વિપક્ષીય સહયોગને વધુ ગાઢ બનાવવાના માર્ગો પર ચર્ચા કરી. પ્રધાનમંત્રીઓએ પરસ્પર હિતના પ્રાદેશિક અને વૈશ્વિક મુદ્દાઓ પર પણ વિચારો શેર કર્યા. બેઠક દરમિયાન, પીએમ મોદી અને પીએમ અલ્બેનીઝે સંતોષ વ્યક્ત કર્યો કે નિયમિત ઉચ્ચ સ્તરીય સંપર્કોએ ભારત-ઓસ્ટ્રેલિયા સંબંધોને નોંધપાત્ર ગતિ આપી છે. તેમના સહિયારા દ્રષ્ટિકોણને પુનરાવર્તિત કરતા, બંને નેતાઓએ ભારત-ઓસ્ટ્રેલિયા વ્યાપક વ્યૂહાત્મક ભાગીદારીને નવી ઊંચાઈઓ પર લઈ જવાનો સંકલ્પ કર્યો.
પીએમ મોદીએ અલ્બેનીઝને મળ્યા બાદ એકસ પર પોસ્ટ કર્યું, “ઓસ્ટ્રેલિયન વડા પ્રધાન અલ્બેનીઝ સાથે મારી મુલાકાત ખૂબ જ સારી રહી. આ વર્ષે આપણી વ્યૂહાત્મક ભાગીદારીના પાંચ વર્ષ પૂર્ણ થયા છે, અને આ વર્ષોમાં પરિવર્તનકારી પરિણામો આવ્યા છે જેનાથી આપણો સહયોગ નોંધપાત્ર રીતે ગાઢ બન્યો છે. આજની વાતચીતમાં, મેં ત્રણ મુખ્ય ક્ષેત્રો પર ખાસ ભાર મૂક્યોઃ સંરક્ષણ અને સુરક્ષા, પરમાણુ ઉર્જા અને વેપાર, જ્યાં આપણા સંબંધોને વધુ મજબૂત બનાવવાની અપાર સંભાવનાઓ છે. આ ઉપરાંત, શિક્ષણ, સાંસ્કૃતિક આદાનપ્રદાન અને અન્ય ક્ષેત્રો પર પણ વિગતવાર ચર્ચા કરવામાં આવી.” પીએમ મોદીએ જી૨૦ સમિટ અંગે સોશિયલ મીડિયા પર ઘણી પોસ્ટ્સ પોસ્ટ કરી છે. તેમણે લખ્યું છે કે, “મેં દક્ષિણ આફ્રિકાના જોહાનિસબર્ગમાં ય્૨૦ સમિટના પહેલા સત્રમાં ભાગ લીધો હતો. આ સત્ર સમાવિષ્ટ અને ટકાઉ વિકાસ પર કેન્દ્રિત હતું. આફ્રિકા પહેલીવાર ય્૨૦ સમિટનું આયોજન કરી રહ્યું છે – તેથી હવે આપણા વિકાસના દાખલાઓ પર પુનર્વિચાર કરવાનો અને એવો વિકાસ પસંદ કરવાનો યોગ્ય સમય છે જે દરેકને સાથે લઈ જાય અને ગ્રહનું સંતુલન જાળવી રાખે. ભારતના પ્રાચીન વિચારો, ખાસ કરીને સર્વાંગી માનવતાવાદનો સિદ્ધાંત, આપણને આગળનો માર્ગ બતાવે છે.
મેં સર્વાંગી વિકાસના સ્વપ્નને વાસ્તવિકતા બનાવવા માટે કેટલાક નક્કર સૂચનો રજૂ કર્યા. પ્રથમ, જી૨૦ ગ્લોબલ ટ્રેડિશનલ નોલેજ રિપોઝીટરી બનાવવાનો પ્રસ્તાવ. ભારતમાં પરંપરાગત જ્ઞાનનો વિશાળ ભંડાર છે. આ પહેલ ભવિષ્યની પેઢીઓ સુધી આપણી સામૂહિક શાણપણ પહોંચાડવામાં મદદ કરશે અને વધુ સારા સ્વાસ્થ્ય અને જીવનધોરણનો માર્ગ મોકળો કરશે. આફ્રિકાની પ્રગતિ એ વિશ્વની પ્રગતિ છે. ભારત હંમેશા આફ્રિકાની સાથે ઊભું રહ્યું છે. મને ગર્વ છે કે ભારતના જી૨૦ પ્રમુખપદ દરમિયાન આફ્રિકન યુનિયનને જી૨૦ માં કાયમી સભ્યપદ આપવામાં આવ્યું હતું.” આ ભાવનાને આગળ ધપાવતા, ભારતે ય્૨૦-આફ્રિકા સ્કિલ્સ મલ્ટીપ્લાયર ઇનિશિયેટિવનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે. અમારું સામૂહિક લક્ષ્ય આગામી દસ વર્ષમાં આફ્રિકામાં ૧૦ લાખ પ્રમાણિત ટ્રેનર્સને તાલીમ આપવાનું હોવું જોઈએ.
