’ઓપરેશન સિંદૂર’માં ભારત દ્વારા તેમની ભૂમિકાને નકારવા પર રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના વ્યક્તિગત રોષને કારણે અમેરિકા-પાકિસ્તાન સંબંધો બગડ્યા છે
New Delhiતા.૨
ભારતની ગુપ્તચર એજન્સી, રિસર્ચ એન્ડ એનાલિસિસ વિંગના ભૂતપૂર્વ વડા વિક્રમ સૂદે ગુરુવારે જણાવ્યું હતું કે ઓપરેશન સિંદૂર દરમિયાન યુદ્ધવિરામમાં ભૂમિકા હોવાના અમેરિકન રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના દાવાને ભારતે નકારી કાઢ્યો હોવાથી અમેરિકા અને પાકિસ્તાન વચ્ચેના સંબંધો તાજેતરમાં મજબૂત બન્યા છે.
વિક્રમ સૂદે એક મુલાકાતમાં કહ્યું હતું કે અમેરિકામાં એક ’ડીપ સ્ટેટ’ (એક ગુપ્ત દળ) કાર્યરત છે, જે ભારતની આર્થિક પ્રગતિને અવરોધે છે. તેમણે કહ્યું હતું કે, “યુએસ-પાકિસ્તાન સંબંધો ટ્રમ્પના વ્યક્તિગત રોષથી શરૂ થયા હતા. જ્યારે અમે કથિત રીતે તેમને યુદ્ધવિરામ માટે શ્રેય આપવાનો ઇનકાર કર્યો હતો, ત્યારે પાકિસ્તાને કહ્યું હતું કે, ’આભાર, સાહેબ, તમે નોબેલ પુરસ્કારને પાત્ર છો.’ ડીપ સ્ટેટ આવું જ કરે છે. તે ભારતને આર્થિક રીતે વિકાસ કરવા માંગતું નથી.”
તેમણે વધુમાં કહ્યું કે અમેરિકા ભારતની આર્થિક પ્રગતિથી ડરે છે કારણ કે ભારત અને ચીન બંને હવે મોટી આર્થિક શક્તિઓ બની રહ્યા છે. સૂદે કહ્યું, “રાષ્ટ્રવાદી હિતો તેમના માટે કંઈ નથી કારણ કે જ્યારે પણ આપણે રાષ્ટ્રવાદ વિશે વાત કરીએ છીએ, ત્યારે તેઓ તેને ’હિન્દુ રાષ્ટ્રવાદ’ કહે છે. ડર એ છે કે ચીન પછી, ભારત હવે બીજી મોટી આર્થિક શક્તિ છે. અમેરિકાએ ચીન પાસેથી પોતાનો પાઠ શીખ્યો છે.”
વિક્રમ સૂદની ટિપ્પણીઓ એવા સમયે આવી હતી જ્યારે ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે ’ઓપરેશન સિંદૂર’ પછી પાકિસ્તાનના આર્મી ચીફ ફિલ્ડ માર્શલ અસીમ મુનીરને ડિનર માટે આમંત્રણ આપ્યું હતું. મંગળવારે, ટ્રમ્પે ફરીથી પાકિસ્તાનના નેતૃત્વની પ્રશંસા કરી અને અસીમ મુનીરને “ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ વ્યક્તિ” ગણાવ્યા. ભારતના પડોશી દેશોમાં “ડીપ સ્ટેટ” શબ્દ અને અસ્થિરતા વિશે પૂછવામાં આવતા, સૂદે કહ્યું કે આ શબ્દનો ઉપયોગ સૌપ્રથમ તુર્કીમાં ત્યારે થયો હતો જ્યારે ગુપ્તચર, લશ્કરી અને પોલીસ અધિકારીઓ કાર અકસ્માતમાં માર્યા ગયા હતા. એક ડ્રગ ડીલર પણ તેમની સાથે હતો, જે પોતાના પૈસા, ડ્રગ્સ અને શસ્ત્રો લઈને જતો હતો. આનો અર્થ એ થાય કે ડીપ સ્ટેટ મિલીભગતથી કામ કરે છે.
સૂદે કહ્યું કે “ડીપ સ્ટેટ” નો અર્થ બદલાઈ ગયો છે. તેમાં હવે કોર્પોરેટ, લશ્કરી ગુપ્તચર એજન્સીઓ અને અન્ય શક્તિશાળી વ્યક્તિઓનો સમાવેશ થાય છે જે તાર ખેંચે છે. તેમણે એમ પણ કહ્યું કે ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ આ “ડીપ સ્ટેટ”નો ભાગ નથી. તેમણે કહ્યું કે સમય જતાં તેનો અર્થ બદલાઈ ગયો છે. હવે તેમાં તે બધા લોકોનો સમાવેશ થાય છે જેઓ પડદા પાછળના પ્રભાવ હેઠળ છે – કોર્પોરેટ, લશ્કરી અને અન્ય શક્તિશાળી વ્યક્તિઓ. અમેરિકામાં, ફક્ત વ્હાઇટ હાઉસ કે કોંગ્રેસ (સંસદ) જ નહીં, પણ કંપનીઓ (ડીપ સ્ટેટ) પણ નક્કી કરે છે કે કયા શસ્ત્રોનું ઉત્પાદન થાય છે. તેમના રાજ્યના કાયદા નિર્માતાઓ તેમના આદેશો પર કાર્ય કરે છે અને સરકાર પર તેમના ઉત્પાદનો વેચવા માટે ચોક્કસ પગલાં લેવા દબાણ કરે છે. ઇઝરાયલ, પાકિસ્તાન, ભારતને કેવી રીતે હેન્ડલ કરવું તે અંગે આ રીતે નિર્ણયો લેવામાં આવે છે… ત્યાં મુખ્ય થિંક ટેન્ક છે.
સૂદે કહ્યું, “જો તમે તેમના ચાર્ટ પર નજર નાખો તો, ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ સિવાય લગભગ દરેક શક્તિશાળી વ્યક્તિનો સમાવેશ થાય છે. તેમને વોલ સ્ટ્રીટ સ્ટેટ ડિપાર્ટમેન્ટ પણ કહેવામાં આવે છે. પડદા પાછળ કામ કરવાની આ તેમની રીત છે.”
