દિલ્હી રમખાણોના આરોપી તાહિર હુસૈનને ચૂંટણી લડવા માટે જામીન આપવાની અરજી પર સુપ્રીમ કોર્ટે યોગ્ય કહ્યું કે આવા લોકોને ચૂંટણી લડવાથી પ્રતિબંધિત કરવા જોઈએ. કમનસીબે, જ્યાં સુધી હાલના કાયદામાં ફેરફાર ન થાય ત્યાં સુધી આ શક્ય નથી. આ પરિવર્તન લાવવા માટે સરકારે પહેલ કરવી પડશે અને તેને રાજકીય પક્ષોનો ટેકો મેળવવો પડશે.
જેલમાં બંધ લોકોને ચૂંટણી લડવાની મંજૂરી આપતા કાયદામાં ફેરફાર કરવા માટે બધા રાજકીય પક્ષો તૈયાર છે કે કેમ તે કહેવું મુશ્કેલ છે. આ પરવાનગી એ માન્યતાના આધારે આપવામાં આવે છે કે દરેક વ્યક્તિ દોષિત સાબિત ન થાય ત્યાં સુધી નિર્દોષ છે. આ કારણે ઘણા લોકો જેલમાં રહ્યા પછી પણ ચૂંટણી લડે છે અને ચૂંટણી પ્રચાર માટે જામીન માંગે છે.
આમાં એવા લોકોનો પણ સમાવેશ થાય છે જેઓ ગંભીર ગુનાઓના આરોપસર જેલમાં બંધ છે. વિડંબના એ છે કે આવા ઘણા લોકો ચૂંટણી પણ જીતે છે કારણ કે તેઓ જાતિ, સંપ્રદાય, પ્રદેશના નામે અથવા પોતાની નિર્દોષતા વિશે રડીને લોકોની લાગણીઓનો લાભ ઉઠાવી શકે છે. શું થવું જોઈએ કે મતદારોએ પરિપક્વતાથી તેમના પ્રતિનિધિઓની પસંદગી કરવી જોઈએ, પરંતુ ઘણી વખત આવું થતું નથી.
આ વાતનો પુરાવો ત્યારે મળ્યો જ્યારે ગત લોકસભા ચૂંટણીમાં, રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા કાયદા હેઠળ જેલમાં બંધ ખાલિસ્તાન સમર્થક અમૃતપાલ સિંહ પંજાબની ખદૂર સાહિબ બેઠક પરથી જીત્યા. તેવી જ રીતે, આતંકવાદી ભંડોળના આરોપમાં તિહાર જેલમાં બંધ એન્જિનિયર રાશિદે જમ્મુ અને કાશ્મીરની બારામુલા બેઠક પરથી ચૂંટણી જીતી હતી. આ પછી, તેમને વિધાનસભા ચૂંટણીમાં ચૂંટણી પ્રચાર માટે જામીન મળ્યા કારણ કે તેઓ તેમના પક્ષના વડા હતા.
જેલમાં બંધ લોકોને મતદાન કરવાની મંજૂરી નથી, પરંતુ તેઓ ચૂંટણી લડવા માટે સ્વતંત્ર છે, તેનાથી મોટી વિડંબના બીજી કોઈ નથી. ચૂંટણી લડવા માટે જામીન માંગી રહેલા તાહિર હુસૈન પર હિંસા ભડકાવવાના ખૂબ જ ગંભીર આરોપો છે, પરંતુ તેનાથી સાંસદ અસદુદ્દીન ઓવૈસીને કોઈ ફરક પડ્યો નહીં.
બધું જાણવા છતાં, તેમણે તેમને પોતાની પાર્ટી તરફથી દિલ્હી વિધાનસભા માટે ઉમેદવાર બનાવ્યા. આતંકવાદ, અલગતાવાદ, રમખાણો અને હત્યા જેવા ગંભીર ગુનાઓના આરોપીઓને જેલમાં ગયા પછી પણ ચૂંટણી લડવાની મંજૂરી આપવામાં આવે તો ભારતીય લોકશાહીનું મૂલ્ય વધતું નથી તે સમજવું જોઈએ.
આ ફક્ત રાજકારણના ગુનાહિતકરણને મજબૂત બનાવે છે. ગંભીર આરોપોમાં જેલમાં બંધ લોકોને ચૂંટણી લડતા અટકાવવા યોગ્ય રહેશે. નિઃશંકપણે, કેદીઓને પણ કેટલાક અધિકારો હોય છે, પરંતુ ચૂંટણી લડવાને તેમના માટે મૂળભૂત અધિકાર બનાવવો બિલકુલ યોગ્ય નથી.
