Rajkot,તા.19
સુપ્રીમ કોર્ટે મંગળવારે 16 રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં સ્ટેટ બાર કાઉન્સિલની ચૂંટણીઓ માટે સુધારેલું સમયપત્રક જાહેર કર્યું છે. લાંબા સમયથી પડતર ચૂંટણીઓ અને વકીલોની કાયદાની ડિગ્રીના વેરિફિકેશનમાં થઈ રહેલા વિલંબની ચિંતાઓ વચ્ચે આ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે.
સર્વોચ્ચ અદાલતે નિર્દેશ આપ્યો છે કે આ ચૂંટણીઓ જાન્યુઆરી 31 થી એપ્રિલ 30, 2026 દરમિયાન પાંચ તબક્કામાં યોજવામાં આવે. ગુજરાત સ્ટેટ બાર કાઉન્સિલની ચૂંટણીની સમયમર્યાદા માર્ચ 2026 સુધીની નક્કી કરવામાં આવી છે.વેરિફિકેશન બાકી હોય તો પણ વકીલો મતદાન કરી શકશે.
જસ્ટિસ સૂર્ય કાન્ત, જસ્ટિસ ઉજ્જલ ભુયાન અને જસ્ટિસ એન. કોટિશ્વર સિંહની બેન્ચે આ આદેશ જારી કર્યો હતો. કોર્ટે એક મહત્ત્વપૂર્ણ રાહત આપતા જણાવ્યું છે કે, જે વકીલોની કાયદાની ડિગ્રીનું વેરિફિકેશન હજુ પણ બાકી છે, તેઓને પણ ચૂંટણીમાં હંગામી ધોરણે મતદાન કરવાનો અધિકાર મળશે.
જોકે, કોર્ટે સ્પષ્ટ કર્યું છે કે જો ભવિષ્યમાં કોઈ વકીલની ડિગ્રી બનાવટી કે અમાન્ય જણાશે, તો તે વ્યક્તિને આગળની કાર્યવાહીમાં ભાગ લેતા અટકાવવામાં આવશે.
બાર કાઉન્સિલ ઓફ ગુજરાતની વેરિફિકેશન કમિટીના સભ્ય અનિલ કેલ્લાએ જણાવ્યું હતું કે, “અમે વકીલોનું વેરિફિકેશન કરી રહ્યા છીએ અને તે આ મહિનાના અંત સુધી ચાલુ રહેશે. તેથી, જે લોકો વેરિફિકેશન ફોર્મ ભરવાનું બાકી છે, તેઓ ફોર્મ ભરી શકશે અને બાર કાઉન્સિલની ચૂંટણીમાં મતદાન કરવા માટે લાયક બનશે.”
ડિગ્રી વેરિફિકેશનના પડકારોને ધ્યાનમાં રાખીને, સુપ્રીમ કોર્ટે ચૂંટણી પ્રક્રિયાની દેખરેખ માટે એક મિકેનિઝમની રચના કરી છે જેમાં પ્રાદેશિક કક્ષાએ: હાઈ-પાવર્ડ ઈલેક્શન મોનિટરિંગ કમિટીઓની રચના કરવામાં આવી છે.અને ” સર્વોચ્ચ સ્તરે: સુપ્રીમ કોર્ટના ભૂતપૂર્વ ન્યાયાધીશના નેતૃત્વમાં એક હાઈ-પાવર્ડ સુપરવાઇઝરી કમિટીની રચના કરવામાં આવી છે, જેનું નામ અલગથી જાહેર કરવામાં આવશે.
અદાલતે સ્વીકાર્યું હતું કે હજારો ડિગ્રીઓનું વેરિફિકેશન કરવામાં સ્ટેટ બાર કાઉન્સિલને વ્યવહારિક મુશ્કેલીઓનો સામનો કરવો પડી રહ્યો છે, પરંતુ સ્પષ્ટ કર્યું કે વેરિફિકેશન ચાલુ હોવાને કારણે ચૂંટણીઓ અનિશ્ચિત સમય માટે મુલતવી રાખી શકાય નહીં.
કોર્ટે બનાવટી ડિગ્રી ધારકો અને વકીલો તરીકે પોઝ કરનારા આદત મુજબના ગુનેગારોને કારણે કડક વેરિફિકેશનને જરૂરી ગણાવ્યું. તમામ યુનિવર્સિટીઓને આદેશ આપવામાં આવ્યો છે કે તેઓ વેરિફિકેશન માટેની વિનંતીઓ મળ્યાના એક સપ્તાહમાં વરિષ્ઠ કાયદા ફેકલ્ટી સભ્યની અધ્યક્ષતામાં એક વિશેષ સમિતિની રચના કરે. યુનિવર્સિટીઓ આ માટે માત્ર નિર્ધારિત ફી જ વસૂલી શકશે.
સમયપત્રકમાં કોઈ છૂટ નહીં
સુપ્રીમ કોર્ટે ભારપૂર્વક જણાવ્યું છે કે ચૂંટણીઓની દેખરેખ હેઠળ નિર્ધારિત સમયપત્રક મુજબ જ આગળ વધશે અને કોઈપણ પ્રકારનું વિસ્તરણ કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવશે નહીં. હાઈ-પાવર્ડ સુપરવાઇઝરી કમિટીના નિર્ણયો અંતિમ ગણાશે અને તેને સિવિલ કોર્ટ કે હાઈ કોર્ટ સમક્ષ પડકારી શકાશે નહીં.
દેશભરની સ્ટેટ બાર કાઉન્સિલમાં પાંચ તબકકામાં ચૂંટણી થશે
– યુપી અને તેલંગાણાની રાજ્ય બાર કાઉન્સિલની ચૂંટણીઓ 31.01.2026 (પ્રથમ તબક્કો) સુધીમાં પૂર્ણ થશે;
– આંધ્ર પ્રદેશ, દિલ્હી અને ત્રિપુરાની રાજ્ય બાર કાઉન્સિલની ચૂંટણી 28.02.2026 (બીજા તબક્કા) સુધીમાં પૂર્ણ થશે;
– રાજસ્થાન, P&H ઝારખંડ, પશ્ચિમ બંગાળ, કર્ણાટક અને ગુજરાતની રાજ્ય બાર કાઉન્સિલ 15.03.2026 (ત્રીજો તબક્કો) સુધીમાં ચૂંટણીઓ પૂર્ણ કરશે;
– મેઘાલય, મણિપુર અને મહારાષ્ટ્રની સ્ટેટ બાર કાઉન્સિલની ચૂંટણી 31.03.2026 (ચોથો તબક્કો) સુધીમાં પૂર્ણ થશે; અને
– કેરળ, તમિલનાડુ અને પુડુચેરી, હિમાચલ પ્રદેશ અને આસામની રાજ્ય બાર કાઉન્સિલની ચૂંટણી 30.04.2026 (પાંચમો અને અંતિમ તબક્કો) સુધીમાં પૂર્ણ થશે.
કોર્ટના આદેશ મુજબ, ચૂંટણીઓ HPEMCsની સીધી દેખરેખ હેઠળ હાથ ધરવામાં આવશે અને વધુ સમય વધારવામાં આવશે નહીં.
