Pakistanતા.૯
પાકિસ્તાન તેની દમનકારી નીતિથી બલુચિસ્તાનના અવાજને દબાવવા માંગે છે. તેથી, ૪ જૂને, આતંકવાદ વિરોધી નીતિના નામે (બલુચિસ્તાન સુધારો) અધિનિયમ ૨૦૨૫ બલુચિસ્તાન એસેમ્બલી દ્વારા પસાર કરવામાં આવ્યો, જેથી તેમના અધિકારો માટે લડતા બલુચિઓનો અવાજ દબાવી શકાય. આ કાયદો ત્યાં કાર્યરત સુરક્ષા દળોને વધુ પડતી સત્તાઓ આપે છે. માનવાધિકાર સંગઠનો, કાનૂની નિષ્ણાતો અને નાગરિક સમાજે આ કાયદા પર તીવ્ર પ્રતિક્રિયા આપી છે અને ચેતવણી આપી છે કે આ કાયદો દમન અને અશાંતિમાં વધુ વધારો કરી શકે છે.
આ નવા કાયદા હેઠળ, પાકિસ્તાની સેના,આઇએસઆઇ અને અન્ય ગુપ્તચર એજન્સીઓને કોઈપણ વ્યક્તિને કોઈપણ આરોપ વિના અને કોર્ટમાં રજૂ કર્યા વિના ફક્ત શંકાના આધારે ૯૦ દિવસ માટે અટકાયતમાં રાખવાની મંજૂરી આપવામાં આવી છે. આ પ્રક્રિયામાં ન્યાયિક દેખરેખની જરૂર રહેશે નહીં.
નવા કાયદા હેઠળ, સંયુક્ત તપાસ ટીમને ન્યાયિક મંજૂરી વિના અટકાયતના આદેશો જારી કરવા, વૈચારિક પ્રોફાઇલિંગ અને શોધ અને જપ્તી જેવી કાર્યવાહી કરવાની પણ મંજૂરી આપવામાં આવી છે. સંયુક્ત તપાસ ટીમમાં પોલીસ અને ગુપ્તચર એજન્સીઓના અધિકારીઓનો સમાવેશ થશે. પહેલીવાર, લશ્કરી અધિકારીઓને નાગરિક દેખરેખ પેનલમાં પણ સત્તાવાર ભૂમિકા આપવામાં આવી છે.
ટીકાકારો કહે છે કે કાયદો નાગરિક પોલીસ અને લશ્કરી કાર્યવાહી વચ્ચેની રેખાને અસ્પષ્ટ કરે છે અને સામૂહિક દેખરેખ અને રાજ્ય-પ્રાયોજિત દમન તરફ દોરી જશે. આ કાયદો ખાસ કરીને બલૂચ સમુદાયને લક્ષ્ય બનાવીને લાવવામાં આવ્યો છે.
પાકિસ્તાનના માનવ અધિકાર પંચ,એમ્નેસ્ટી ઇન્ટરનેશનલ, હ્યુમન રાઇટ્સ વોચ અને ઘણી સ્થાનિક સંસ્થાઓએ આ કાયદાને બંધારણીય અધિકારો અને આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદાનું ઉલ્લંઘન ગણાવ્યું છે. આ કાયદાને ખાસ કરીને પાકિસ્તાનના બંધારણની કલમ ૧૦ અને આઇસીસીપીઆર (નાગરિક અને રાજકીય અધિકારો પર આંતરરાષ્ટ્રીય કરાર) ની વિરુદ્ધ ગણાવવામાં આવ્યો છે. સંગઠનોએ કહ્યું કે આનાથી બલુચિસ્તાનમાં દાયકાઓથી ચાલી રહેલી બળજબરીથી ગુમ થવાની ઘટનાઓને વધુ પ્રોત્સાહન મળશે. સેંકડો પરિવારો હજુ પણ તેમના ગુમ થયેલા પ્રિયજનોને શોધી રહ્યા છે, જેમાંથી ઘણા ૧૫-૨૦ વર્ષથી કોઈપણ માહિતી વિના ગુમ છે, અને એવો આરોપ છે કે તેમનું રાજ્ય દળો દ્વારા અપહરણ કરવામાં આવ્યું હતું.
બલોચ યાકજાહાતી સમિતિએ કાયદાની આકરી ટીકા કરી, તેને “નાગરિક જીવનનું લશ્કરીકરણ” ગણાવ્યું. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, “આ કાયદો વ્યક્તિગત સ્વતંત્રતા, યોગ્ય પ્રક્રિયા અને મનસ્વી ધરપકડથી રક્ષણ જેવા મૂળભૂત અધિકારોનું ઘોર ઉલ્લંઘન છે.”બીવાયસીએ આ કાયદાની તુલના નાઝી ત્રાસ શિબિરો અને ચીનમાં ઉઇગુર મુસ્લિમોની અટકાયત સાથે કરી છે.
પાકિસ્તાન સરકારે આ કાયદાનો બચાવ કરતા કહ્યું છે કે આતંકવાદ વિરોધી કામગીરીને મજબૂત બનાવવી જરૂરી છે. પ્રાંતીય પ્રવક્તાના જણાવ્યા મુજબ, “આ કાયદો ફક્ત તે લોકો પર લાગુ થશે જેઓ રાજ્ય વિરોધી પ્રવૃત્તિઓમાં સામેલ છે, કાયદાનું પાલન કરનારા નાગરિકોએ ડરવાની જરૂર નથી.” જોકે, આ કાયદો બલુચિસ્તાનમાં પહેલાથી જ અસ્તિત્વમાં રહેલા અલગતાવાદ, લશ્કરી કાર્યવાહી અને રાજકીય ઉપેક્ષાની પૃષ્ઠભૂમિ સામે આવે છે, જ્યાં તણાવ અને અસંતોષ પહેલાથી જ ચરમસીમાએ છે.
