New Delhi,તા.૨
કેરળ કેડરના ૧૯૮૮ બેચના નિવૃત્ત જ્ઞાનેશ કુમારે ૧૯ ફેબ્રુઆરીએ ભારતના ચૂંટણી પંચના ૨૬મા મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર તરીકે કાર્યભાર સંભાળ્યા પછી, ૪ અને ૫ માર્ચે દિલ્હીમાં ઓલ ઈન્ડિયા સીઇઓની બેઠક બોલાવવામાં આવી છે. સીઈસીનો પદ સંભાળ્યા પછી જ્ઞાનેશ કુમારની દેશના તમામ સીઈઓ સાથે આ પહેલી મુલાકાત હશે. જેમાં મતદાર યાદી અપડેટ કરવાથી લઈને ચૂંટણી યોજવા સુધીની કોઈપણ સમસ્યાઓ અથવા આ સિસ્ટમને વધુ કેવી રીતે સુધારી શકાય તે શામેલ છે. આ માટે બધા પાસેથી સૂચનો પણ માંગવામાં આવશે.
સૂત્રો કહે છે કે આ બેઠક મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવી રહી છે કારણ કે આ બેઠકમાં પહેલીવાર દેશના તમામ રાજ્યોના સીઈઓ એટલે કે મુખ્ય ચૂંટણી અધિકારીઓને જ નહીં, પરંતુ મતદાર યાદી તૈયાર કરવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવતા ઇઆરઓ એટલે કે ચૂંટણી નોંધણી અધિકારીઓ અને ડીઇઓ એટલે કે જિલ્લા ચૂંટણી અધિકારીઓને પણ બોલાવવામાં આવ્યા છે.
અહેવાલ મુજબ, આ બેઠકમાં, મતદાર યાદી તૈયાર કરવામાં આવતી સમસ્યાઓ અને તેના ઉકેલો વિશે સમગ્ર ભારત સ્તરે ઊંડાણપૂર્વક ચર્ચા કરવામાં આવશે. જેથી તેમાં વધુને વધુ પારદર્શિતા લાવી શકાય. મહારાષ્ટ્ર અને દિલ્હીમાં વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ દરમિયાન ચૂંટણી પંચ મોટા વિવાદોમાં ફસાયું હતું, ખાસ કરીને મતદાર યાદીમાંથી મતદારોના નામ ઉમેરવા અને કાઢી નાખવાની રીતને લઈને.
કમિશન ઇચ્છે છે કે ભવિષ્યમાં આવી સમસ્યા ફરી ઊભી ન થાય. તેથી, મતદાર યાદી અપડેટ કરતી વખતે, વિવિધ રાજકીય પક્ષો અને સામાન્ય લોકોને મહત્તમ સ્તરે સંતોષ આપવા માટે એક યોજનાની ચર્ચા કરવામાં આવશે. જેમાં, જો કોઈ મતદારને મતદાર યાદીમાંથી ઉમેરવાનો હોય અથવા ખાસ કરીને કાઢી નાખવાનો હોય, તો તે મતદારે ૧૦૦% જાણવું જોઈએ કે તેનું નામ મતદાર યાદીમાંથી કાઢી નાખવામાં આવ્યું છે, પછી ભલે તે કોઈપણ આધારે કાઢી નાખવામાં આવ્યું હોય.
સૂત્રો કહે છે કે ભવિષ્યમાં, જે મતદારોના નામ મતદાર યાદીમાંથી કાઢી નાખવામાં આવશે તેમને તેમના મોબાઇલ ફોન પર સંદેશા મોકલીને અને ઇમેઇલ સહિત અન્ય માધ્યમો દ્વારા તાત્કાલિક જાણ કરવામાં આવી શકે છે. જેથી જો કોઈ સાચા મતદારનું નામ મતદાર યાદીમાંથી દૂર થાય, તો તે સમયસર તેને પડકારી શકે અને ફરીથી મતદાર યાદીમાં પોતાનું નામ ઉમેરી શકે.
સૂત્રો કહે છે કે બેઠકમાં આ મુદ્દા પર પણ ચર્ચા થવાની અપેક્ષા છે કે એકવાર કોઈપણ પુખ્ત વયના વ્યક્તિનું મતદાર કાર્ડ બની જાય અને કોઈપણ કારણોસર તે બીજા વિસ્તાર કે રાજ્યમાં સ્થળાંતર કરે, તો તે મતદારનો મતદાર કાર્ડ નંબર એ જ રહેવો જોઈએ. એનો અર્થ એ કે, શું દરેક મતદાર પાસે એક અનોખો નંબર હોઈ શકે? આ ઉપરાંત, આ બે દિવસીય બેઠકમાં અન્ય ઘણા મહત્વપૂર્ણ મુદ્દાઓ પર ઊંડાણપૂર્વક ચર્ચા કરવામાં આવશે. જેથી મતદાર યાદી અપડેટ કરવાથી લઈને ચૂંટણી કરાવવા સુધી કમિશન કોઈપણ વિવાદમાં ન રહે.
નવા સીઈસી જ્ઞાનેશ કુમાર ૨૬ જાન્યુઆરી, ૨૦૨૯ ના રોજ નિવૃત્ત થશે. તેમના કાર્યકાળ દરમિયાન લોકસભાની ચૂંટણી થવાની શક્યતા ઓછી છે, પરંતુ સૂત્રો કહે છે કે સીઈસી જ્ઞાનેશ કુમાર જે રીતે કામ કરી રહ્યા છે, તે નવા વિચારો લાવી રહ્યા છે. એવી અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે કે ભવિષ્યમાં જે પણ ચૂંટણીઓ યોજાશે, પછી તે કોઈપણ રાજ્યની વિધાનસભાની ચૂંટણી હોય કે લોકસભાની ચૂંટણી. કમિશન ક્યારેક મતદાર યાદીને લઈને, ક્યારેક મતદાનમાં વધારો અને તેને સમયસર અપડેટ ન કરવા અંગે, તો ક્યારેક ઈફસ્ કે તેની બેટરીમાં સમસ્યા જેવા મુદ્દાઓને લઈને વિવાદોમાં રહ્યું છે.
આ વિવાદો ઉભા કરનારાઓને સંતુષ્ટ કરવામાં કમિશન મોટા પ્રમાણમાં સફળ રહ્યું. કમિશનના અધિકારીઓ કહે છે કે કમિશન હજુ પણ સંપૂર્ણ પારદર્શિતા સાથે કામ કરે છે પરંતુ ક્યારેક કોઈને હજુ પણ તેના વિશે શંકા હોય છે. તેમને દૂર કરવા માટે વધુ પ્રયાસો કરવામાં આવશે. જો બધા સાથે મળીને આ માટે કામ કરશે, તો પરિસ્થિતિ સુધરશે.
