સંસદના શિયાળુ સત્રનું પ્રથમ અઠવાડિયું હોબાળોથી ભરેલું રહ્યું હતું. આ પહેલેથી જ અપેક્ષિત હતું, કારણ કે કોંગ્રેસ અને અન્ય કેટલાક પક્ષોએ અદાણી એપિસોડ, મણિપુરમાં હિંસા અને અન્ય કેટલાક મુદ્દાઓ પર ભાર મૂકવાની જાહેરાત કરી હતી. આમાંથી એક મામલો સંભલમાં હિંસાનો હતો, જે સંસદનું સત્ર શરૂ થાય તે પહેલા જ પ્રકાશમાં આવ્યો હતો. થોડા દિવસો પહેલા અદાણી એપિસોડ પણ ચર્ચામાં આવ્યો હતો. શું આ માત્ર અકસ્માત છે કે છેલ્લા કેટલાક સમયથી સંસદના સત્ર પહેલા કેટલાક સનસનાટીભર્યા કિસ્સા પ્રકાશમાં આવે છે? આ પ્રશ્ન એટલા માટે છે કારણ કે ભૂતકાળમાં, હિંડનબર્ગના પેગાસસ જાસૂસી અને અદાણી જૂથ અંગેના અહેવાલો સંસદના સત્રની શરૂઆત પહેલા જ આવ્યા હતા. કૉંગ્રેસ અને અન્ય વિપક્ષી પક્ષો અચાનક ઉદ્ભવતા આવા મુદ્દાઓને પકડી લે છે.
સંસદના શિયાળુ સત્રની શરૂઆતના થોડા દિવસો પહેલા અમેરિકી કોર્ટનો આ સનસનાટીભર્યો આદેશ આવ્યો કે અદાણી ગ્રુપની કંપની અદાણી ગ્રીન એનર્જીએ ભારતમાં સૌર ઉર્જાનો પુરવઠો પુરો પાડવા માટે કેટલીક રાજ્ય સરકારોને લાંચ આપી હતી અને ત્યારથી સૌર ઉર્જાનું ઉત્પાદન કરવામાં આવતું હતું. અમેરિકન રોકાણકારો પાસેથી લેવામાં આવે છે, તેથી અમેરિકાના કાયદા હેઠળ, યુએસ સિક્યોરિટીઝ એન્ડ એક્સચેન્જ કમિશન દ્વારા આ બાબતની તપાસ કરવામાં આવી રહી છે. આ કેસમાં અદાણી ગ્રુપના વડા ગૌતમ અદાણી, તેમના ભત્રીજા સાગર અદાણી અને અદાણી ગ્રીન એનર્જીના કેટલાક અધિકારીઓને આરોપી બનાવવામાં આવ્યા છે. ન્યૂયોર્ક કોર્ટ અનુસાર અદાણી ગ્રીન એનર્જીએ ૨૨૦૦ કરોડ રૂપિયાથી વધુની લાંચ આપી હતી.
અદાણી ગ્રુપ પહેલીવાર વિવાદમાં આવ્યું નથી. આ પહેલા અમેરિકન રિસર્ચ એજન્સી હિંડનબર્ગ દ્વારા આરોપ લગાવવામાં આવ્યો હતો કે આ ગ્રુપે તેના શેરમાં હેરાફેરી કરી છે. આ અહેવાલ બહાર આવ્યા બાદ અદાણી જૂથને ભારે નુકસાન સહન કરવું પડ્યું હતું, પરંતુ બાદમાં આ નુકસાનની ભરપાઈ ઘણી હદ સુધી કરવામાં આવી હતી કારણ કે સુપ્રીમ કોર્ટે હિંડનબર્ગના અહેવાલને સાચો માન્યો ન હતો. થોડા સમય પછી, હિંડનબર્ગે અદાણી ગ્રૂપ પર નિશાન સાધતા સેબીના અધ્યક્ષ માધવી પુરી બુચને પણ સકંજામાં લીધા. તેમનો આરોપ હતો કે સેબીના વડા તરીકે તેમણે અદાણી જૂથ સામેના આરોપોની યોગ્ય તપાસ કરવાને બદલે તેને રક્ષણ આપ્યું હતું. આ આરોપની રોકાણકારો પર કોઈ અસર થઈ નથી.
ન્યૂયોર્ક કોર્ટના આદેશ બાદ અદાણી ગ્રુપ શેરબજારમાં થયેલા નુકસાનમાંથી બહાર આવી રહ્યું છે. તે સ્પષ્ટ છે કે ભારતીય રોકાણકારો ન્યૂયોર્ક કોર્ટના આરોપોને વધુ મહત્વ નથી આપી રહ્યા. અદાણી ગ્રૂપનો બચાવ જાણીતા વકીલ મહેશ જેઠમલાણીએ પણ કર્યો હતો. તેમના કહેવા પ્રમાણે, યુએસ કોર્ટના આરોપમાં ભારતમાં લાંચ લેવા અંગે કોઈ પુરાવા રજૂ કરવામાં આવ્યા ન હતા અને ભારતમાં કયા કાયદાનું ઉલ્લંઘન થયું હતું તેનો પણ ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો ન હતો. ભૂતપૂર્વ એટર્ની જનરલ મુકુલ રોહતગી પણ કહે છે કે આરોપો ગૌતમ અદાણી કે તેમના ભત્રીજા સાગર અદાણી વિરુદ્ધ નથી, પરંતુ તેમની કંપનીઓ વિરુદ્ધ છે અને એ પણ સ્પષ્ટ નથી કે કેવી રીતે લાંચ આપવામાં આવી. સત્ય ગમે તે હોય પણ અદાણી મુદ્દાને મહત્વ આપતી કોંગ્રેસને તેના સાથી પક્ષોનું સમર્થન નથી મળી રહ્યું તે જોવું રસપ્રદ છે.
તૃણમલ કોંગ્રેસે સ્પષ્ટ સંકેત આપ્યો છે કે તે અદાણીનો મુદ્દો સંસદમાં ઉઠાવશે નહીં. કોંગ્રેસ માટે એ પણ આંચકો છે કે ભારતનો અન્ય એક ઘટક સીપીઆઈ(એમ) પણ આ બાબતને મહત્વ આપવા તૈયાર નથી. તાજેતરમાં, કેરળની સીપીઆઈ(એમ)ની આગેવાની હેઠળની ડાબેરી મોરચાની સરકારે બંદરના વિકાસ માટે અદાણી જૂથ સાથે કરાર કર્યા છે. હવે જોવાનું એ રહે છે કે કોંગ્રેસ આ પછી શું કરે છે? ઓછામાં ઓછું રાહુલના વલણમાં બદલાવની આશા ઓછી છે, કારણ કે તેઓ લાંબા સમયથી અદાણી-અંબાણીની મદદથી મોદી સરકારને ઘેરવામાં વ્યસ્ત છે.
