Qatar,તા.૧૭
કતારમાં હમાસ અધિકારીઓની બેઠક પર ઇઝરાયલી સૈન્યના હુમલા બાદ તુર્કી ખૂબ જ ચિંતિત છે. દોહામાં ઇઝરાયલી હવાઈ હુમલા બાદ, તુર્કીમાં ચિંતા વધી રહી છે કે તે આગામી લક્ષ્ય હોઈ શકે છે. ગુરુવારે તુર્કીના સંરક્ષણ મંત્રાલયના પ્રવક્તા રીઅર એડમિરલ ઝેકી અક્તુર્કે અંકારામાં ચેતવણી આપી હતી કે ઇઝરાયલ “કતારમાં કરેલા બેદરકાર હુમલાઓને વધારી શકે છે અને સમગ્ર ક્ષેત્રમાં, તેના પોતાના દેશમાં પણ વિનાશ તરફ દોરી શકે છે.”
ઇઝરાયલ અને તુર્કી એક સમયે પ્રાદેશિક ભાગીદાર હતા, પરંતુ ૨૦૦૦ ના દાયકાના અંતમાં તેમના સંબંધો બગડ્યા. ૭ ઓક્ટોબર, ૨૦૨૩ ના રોજ, જ્યારે હમાસે દક્ષિણ ઇઝરાયલ પર અચાનક આતંકવાદી હુમલો કર્યો, ત્યારે ઇઝરાયલે ગાઝા પર બદલો લેવા માટે હુમલાઓ શરૂ કર્યા, જેના કારણે ઇઝરાયલ-હમાસ યુદ્ધ શરૂ થયું. ગાઝા યુદ્ધ પછી, ઇઝરાયલ અને તુર્કી વચ્ચેના સંબંધો વધુ નીચા સ્તરે પહોંચી ગયા છે.
સીરિયામાં બશર અલ-અસદ સરકારના તાજેતરના પતનથી ઇઝરાયલ અને તુર્કી દમાસ્કસમાં પ્રભાવ માટે સ્પર્ધા કરી રહ્યા છે, જેનાથી તણાવ વધુ વધ્યો છે. તુર્કીના રાષ્ટ્રપતિ રેસેપ તૈયપ એર્દોગન લાંબા સમયથી પેલેસ્ટિનિયન માંગણીઓ અને હમાસને ટેકો આપી રહ્યા છે. તેમણે ગાઝા યુદ્ધ શરૂ થયા ત્યારથી ઇઝરાયલ અને ખાસ કરીને વડા પ્રધાન બેન્જામિન નેતન્યાહૂની તીવ્ર ટીકા કરી છે, ઇઝરાયલ પર નરસંહારનો આરોપ લગાવ્યો છે અને નેતન્યાહૂની તુલના હિટલર સાથે કરી છે.
તુર્કી હમાસના ટોચના નેતાઓ માટે સ્વર્ગ રહ્યું છે. મોટાભાગના હમાસ નેતાઓ વારંવાર તુર્કીની મુલાકાત લે છે, અને કેટલાક ત્યાં રહે છે. ઇઝરાયલે અગાઉ તુર્કી પર આરોપ લગાવ્યો હતો કે તે હમાસને હુમલાઓનું આયોજન, ભરતી અને ભંડોળ પૂરું પાડવા માટે તેના પ્રદેશનો ઉપયોગ કરવાની મંજૂરી આપે છે. એર્ડોગન કતારના નેતાઓની નજીક છે, અને તુર્કી તે અમીરાત સાથે મજબૂત લશ્કરી અને વેપાર ભાગીદારી ધરાવે છે. તેઓ આ સપ્તાહના અંતે કતારમાં આરબ અને મુસ્લિમ નેતાઓના શિખર સંમેલનમાં હાજરી આપવાના છે.
ઈરાન, સીરિયા, યમન અને હવે કતારની ભૂમિ પર ઇઝરાયલી હુમલાઓ બાદ, અંકારાને ચિંતા છે કે ઇઝરાયલ હુમલાઓ કરવા માટે પડોશી દેશોના હવાઈ ક્ષેત્રનો સરળતાથી ઉપયોગ કરી રહ્યું છે. ટ્રેન્ડ્સ રિસર્ચ એન્ડ એડવાઇઝરીમાં તુર્કી પ્રોગ્રામના ડિરેક્ટર સેરહત સુહા ચુબુક્કુઓગ્લુ કહે છે, “પ્રાદેશિક હવાઈ સંરક્ષણ અને આંતરરાષ્ટ્રીય ધોરણોને બાયપાસ કરીને હુમલાઓ કરવાની ઇઝરાયલની ક્ષમતા અંકારાને ખૂબ જ ચિંતિત કરે છે. તેમણે ઉમેર્યું કે તુર્કીએ આ પરિસ્થિતિને પોતાની આસપાસ નબળા અથવા શાંતિપૂર્ણ રાજ્યોનો બફર ઝોન બનાવવાની ઇઝરાયલી વ્યૂહરચનાના ભાગ રૂપે જુએ છે.”
કોણ વધુ શક્તિશાળી છે, તુર્કી કે ઇઝરાયલ? અમેરિકાના નજીકના સાથી કતાર પર હુમલો કરીને, ઇઝરાયલે “અકલ્પ્ય રેખા” ઓળંગી છે. આનાથી પ્રશ્ન ઉભો થાય છે કે તે હમાસના લક્ષ્યોને નિશાન બનાવવામાં ક્યાં સુધી જશે. નાટો સભ્ય તરીકે, તુર્કીને ઇઝરાયલી હુમલાઓથી વધુ રક્ષણ મળી શકે છે, જ્યારે કતાર ફક્ત એક નજીકનો યુએસ ભાગીદાર છે. તુર્કીની લશ્કરી તાકાત પણ ગલ્ફ દેશો કરતા ઘણી વધારે છે. તે અમેરિકા પછી નાટોમાં બીજી સૌથી મોટી લશ્કરી શક્તિ છે અને તેનો સંરક્ષણ ઉદ્યોગ પણ ઘણો આગળ છે.
