વૈશ્વિક સ્તરે, દરેક વર્તન, કાર્ય અને પરિસ્થિતિમાં જ્યાં વ્યક્તિને અપમાનિત, અપમાનિત અથવા બદનામ કરવું પડે છે, ત્યાં કૂતરો શબ્દનો ઉપયોગ ટોણા મારવાની પ્રાથમિક બિનઆરોગ્યપ્રદ ભાષાના પ્રતીક તરીકે થાય છે. આ અર્થમાં, ઘણા પ્રાણીઓ અને પક્ષીઓના નામનો ઉપયોગ થાય છે જેમ કે ગધેડો, ઘુવડ, બળદ, કાચિંડો, કાળો સાપ વગેરે, જે સાંભળતાં જ ચર્ચા અને પ્રતિવાદ એટલો વધી જાય છે કે હત્યા પણ થાય છે. હું, ગોંદિયા, મહારાષ્ટ્રના એડવોકેટ કિશન સન્મુખદાસ ભવાની, માનું છું કે તેને નકારાત્મક દ્રષ્ટિકોણથી જોવામાં આવે છે, જ્યારે તેનું સકારાત્મક પાસું એ છે કે ગધેડો ખૂબ જ ભારે ભાર વહન કરીને સખત મહેનત કરવા માટે સમર્પિત છે, બળદ ખેતરોમાં ખેડાણ કરવાનું સખત મહેનત કરે છે, આ રીતે, આ પ્રાણીઓનું આપણા જીવનને સુગમ રીતે ચલાવવામાં થોડું યોગદાન છે, છતાં આપણે તેને રમૂજી અને અપમાનજનક શબ્દોમાં વ્યક્ત કરવામાં કોઈ કસર છોડીએ છીએ, આજે આપણે આ વિષય પર ચર્ચા કરી રહ્યા છીએ કારણ કે 5 ઓગસ્ટ 2025 ના રોજ, આપણે રાષ્ટ્રીય કાર્ય કૂતરા જેવું દિવસ ઉજવી રહ્યા છીએ, જે અમેરિકા,પશ્ચિમ ભારત, દક્ષિણ એશિયા વગેરે દેશોમાં ઉજવવામાં આવે છે, આ દિવસનો હેતુ તે બધા લોકોનું સન્માન કરવાનો છે જેઓ ખૂબ મહેનત કરે છે, તેમની વફાદારી અને જવાબદારીઓ પ્રામાણિકતા અને શિસ્ત સાથે પૂર્ણ કરે છે અને માનવ સમાજની પ્રગતિમાં ફાળો આપે છે. આમાં બે મહત્વપૂર્ણ બાબતો છે, (1) આ દિવસ તે કામદારો, કર્મચારીઓ, ઉદ્યોગપતિઓ અને દરેક વ્યક્તિ માટે પ્રતીક છે જે અથાક, નિઃસ્વાર્થ અને સમર્પણ સાથે ‘કૂતરા’ની જેમ કામ કરે છે.(2) પ્રાણીઓમાં, કૂતરો એ પ્રાણી છે જેને સૌથી વફાદાર, મહેનતુ અને રક્ષક માનવામાં આવે છે. તે ફક્ત આદેશોનું પાલન કરનાર પ્રાણી જ નથી, પરંતુ ઘણા કિસ્સાઓમાં તે એક નેતા, સંશોધક, મદદગાર અને મુશ્કેલીનિવારણ કરનાર પણ છે. પોલીસ કૂતરા, ઉપચાર કૂતરા, ફાર્મ કૂતરા, બચાવ કૂતરા અને માર્ગદર્શક કૂતરા-દરેક ક્ષેત્રમાં તેમની મહેનત અસાધારણ છે. આ ખાસ તાલીમ પામેલા કૂતરા રાત-દિવસ, ફરિયાદ કર્યા વિના, થાક્યા વિના કામ કરે છે. આ લાગણી આ દિવસ પાછળ પ્રેરણા છે. તેથી, આજે, મીડિયામાં ઉપલબ્ધ માહિતીની મદદથી, આપણે લેખ,”વર્ક લાઈક અ ડોગ ડે”, 5 ઓગસ્ટ 2025, વફાદારી અને સમર્પણ સાથે સખત મહેનત કરનારાઓને સલામ” દ્વારા ચર્ચા કરીશું.
મિત્રો, જો આપણે મહેનતુ લોકોને સલામ કરવાની વાત કરીએ, તો આ દિવસની બીજી સુસંગતતા છે – તે આજની અત્યંત સ્પર્ધાત્મક અને ધ્યેય-લક્ષી કાર્ય સંસ્કૃતિની ઝલક આપે છે, જે બધા આપણને સતત ‘કૂતરા જેવું’ કામ કરવા દબાણ કરે છે. પરંતુ તે ક્યારે પ્રગતિનું પ્રતીક બને છે અને ક્યારે શોષણ, તે ધ્યાનમાં લેવું પણ એટલું જ મહત્વપૂર્ણ છે. જેમાં વ્યક્તિ પાસેથી 24/7 મશીનની જેમ કામ કરવાની અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે. આ દિવસનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય એવા લોકોનું સન્માન કરવાનો છે જેઓ તેમના કાર્યસ્થળ પર અથવા જીવનમાં સામાન્ય નહીં પણ અસાધારણ સખત મહેનત કરે છે. આમાં શામેલ છે: (૧) સવારે ૪ વાગ્યે ખેતરોમાં પહોંચતા ખેડૂતો. (૨) મહામારી કે આફતો દરમિયાન ૧૮-૧૮ કલાકની શિફ્ટમાં કામ કરતા ડોક્ટરો અને નર્સો. (૩) શહેરોને સ્વચ્છ રાખવામાં રોકાયેલા સ્વચ્છતા કર્મચારીઓ. (૪) મહિલાઓ, જે ઘરે અને ઓફિસ બંને જગ્યાએ ‘કૂતરા જેવું કામ’ કરે છે. (૫) ઘરેથી કામ, ઓવરટાઇમ, સ્ટાર્ટઅપ સંસ્કૃતિ, કારકિર્દીની દોડ.
મિત્રો, જો આપણે સખત મહેનત વિશે વાત કરીએ છીએ, તો આપણે એ પણ જોવું પડશે કે દરેક વ્યક્તિને તેના કામ માટે સંપૂર્ણ વળતર મળે, અને તેના માનસિક, શારીરિક અને સામાજિક સ્વાસ્થ્યનું ધ્યાન રાખવામાં આવે. (૧) કાર્યસ્થળ સુખાકારી કાર્યક્રમો (૨) માનસિક સ્વાસ્થ્ય જાગૃતિ (૩) બર્નઆઉટ ઓળખ અને રાહત (૪) કાર્ય- જીવન સંતુલન પ્રયાસો, આ બધા જરૂરી છે જેથી સખત મહેનતુ થાકી ન જાય, ભાંગી ન જાય, પરંતુ પ્રેરિત અને સંતુલિત રહે. આપણે જોઈએ છીએ કે આજે જ્યારે ચેટજીપીટી, રોબોટ્સ, ઓટોમેટેડ સોફ્ટવેર જેવા કૃત્રિમ સાધનો માનવ કાર્યનું સ્થાન લઈ રહ્યા છે, ત્યારે “કૂતરા જેવું કામ કરવું” હવે સખત મહેનતને બદલે સ્માર્ટ કાર્ય તરફ વળતું હોય તેવું લાગે છે. પરંતુ આ પરિવર્તનમાં પણ, તે લાગણી, તે ઉર્જા, તે સમર્પણ જે માનવીનો મૂળભૂત ગુણ છે, તે અમૂલ્ય છે. કૃત્રિમ ક્યારેય વફાદારી, નીતિમત્તા અને જુસ્સો લાવી શકતું નથી, જે માનવ કાર્યકરમાં હોય છે.
મિત્રો, જો આપણે ભવિષ્યના વિશ્વ, બાળકો અને યુવાનોને કામનું મૂલ્ય શીખવવાની વાત કરીએ, તો વર્ક લાઈક અ ડોગ ડે એ ફક્ત પુખ્ત વયના લોકો જ નહીં પણ યુવાનોને પણ શ્રમનું મૂલ્ય અને ગૌરવ શીખવવાની સુવર્ણ તક છે. (1) તેમને નાના કાર્યો સોંપો. (2) તેમને ઘરના કામમાં ભાગીદાર બનાવો. (3) તેમને કહો કે સખત મહેનત ફક્ત પૈસા કમાવવા માટે જ નહીં, પણ સ્વ-વિકાસ માટે પણ છે. પરંતુ *કેટલાક ટીકાકારો કહે છે કે “કૂતરા જેવું કામ કરવું” એ માનવતાના આત્મસન્માનની વિરુદ્ધ છે.* આ માનવતાને અવગણે છે. જ્યારે કામનું પ્રમાણ માનવ મર્યાદા કરતાં વધી જાય છે ત્યારે આ દલીલ માન્ય લાગે છે. તેથી, આ દિવસની ઉજવણી કરતી વખતે, આપણે સખત મહેનત અને શોષણ વચ્ચેની પાતળી રેખાને ઓળખવી જોઈએ. *5 ઓગસ્ટનો રાષ્ટ્રીય વર્ક લાઈક અ ડોગ ડે કોઈ તુચ્છ વાક્ય નથી પરંતુ સખત મહેનત કરનારાઓની ભાવનાને શ્રદ્ધાંજલિ છે. આ દિવસ આપણને યાદ અપાવે છે કે * સમાજ એવા લોકોના ખભા પર ઉભો છે જેઓ સતત આગળ વધવાનો પ્રયાસ કરે છે. દરેક વ્યવસાય-પછી ભલે તે સીઈઓ હોય કે શેરી સફાઈ કામદાર – સખત મહેનત માટે સમાન આદરને પાત્ર છે. સૌથી અગત્યનું:સખત મહેનત કરવી એ ગર્વની વાત છે, પરંતુ તમારા સ્વાસ્થ્ય, સંતુલન અને આત્મસન્માન સાથે. “કૂતરા જેવું કામ કરવાનો અર્થ ફક્ત પરસેવો પાડવો જ નથી, પરંતુ તેનો અર્થ એ છે કે તમારા કામને પ્રેમ કરવો, તેને જવાબદારીપૂર્વક કરવું અને દુનિયાને બતાવવું કે પ્રામાણિકતા અને સખત મહેનત ક્યારેય નિષ્ફળ જતી નથી.”
મિત્રો, જો આપણે વર્ક લાઈક અ ડોગ ડે ઉજવવાની વાત કરીએ, તો દિવસનું શ્રેષ્ઠ પ્રદર્શન આપો, (1) આ દિવસે તમારા બધા કાર્યો શ્રેષ્ઠ ગુણવત્તા અને સંપૂર્ણ સમર્પણ સાથે કરો. (2) તમારા સાથીદારોની પ્રશંસા કરો – આભાર કહો અથવા ટીમમાં સૌથી સખત મહેનત કરનારાઓને થોડી પ્રશંસા આપો. (3) તમારા કાર્ય તરફ તમારી જાતને પ્રેરિત કરો – આ દિવસ આત્મનિરીક્ષણ માટે પણ છે. (4) સેવા આપતા કૂતરાની વાર્તા શેર કરો – પ્રાણીઓ પાસેથી પ્રેરણા લેવી પણ આ દિવસનું ભાવનાત્મક પાસું છે. (5) આરામ પણ મહત્વપૂર્ણ છે – ધ્યાનમાં રાખો કે સંતુલન જાળવવું એ પણ આ દિવસનો ઉપદેશ છે.
મિત્રો, જો આપણે આ દિવસના ઇતિહાસ વિશે વાત કરીએ, તો “વર્ક લાઈક અ ડોગ ડે” નું ચોક્કસ ઐતિહાસિક મૂળ અસ્પષ્ટ છે, પરંતુ તેનું મૂળ અમેરિકામાં હોવાનું માનવામાં આવે છે. આ દિવસની ઉજવણી એવા મહેનતુ અમેરિકનોની પ્રશંસા અને ઓળખ માટે કરવામાં આવી હતી જેઓ રોજગાર અને જીવનના તણાવ છતાં પૂરા દિલથી કામ કરે છે. તેને એક બિનસત્તાવાર રજા તરીકે માન્યતા આપવામાં આવી હતી, અને સોશિયલ મીડિયાએ તેને લોકપ્રિય બનાવ્યું હતું. ધીમે ધીમે આ દિવસ વિશ્વભરના કામદારો માટે પ્રેરણા બની ગયો.
તો જો આપણે ઉપરોક્ત વિગતોનો અભ્યાસ અને વિશ્લેષણ કરીએ, તો આપણને ખબર પડશે કે સાહેબ! તમે હંમેશા મારું નામ અપમાનના પર્યાય તરીકે લો છો! આજે મારા નામે વૈશ્વિક વફાદારી, સમર્પણ, સખત મહેનત અને પ્રતિબદ્ધતાનો દિવસ છે, રાષ્ટ્રીય કાર્ય કૂતરા જેવું દિવસ 5 ઓગસ્ટ 2025 – વફાદારીથી સખત મહેનત કરનારાઓને સલામ! 5 ઓગસ્ટ 2025 એ આવા કામદારો, કર્મચારીઓ, ઉદ્યોગપતિઓ અને તે બધા લોકો માટેનો દિવસ છે જેઓ કૂતરાની જેમ વફાદારી, નિઃસ્વાર્થતા અને સમર્પણ સાથે કામ કરે છે.
કિશન સંમુખદાસ ભાવનાઈ ગોંડિયા મહારાષ્ટ્ર 9226229318

