Houston,તા.૧૮
જ્યારે ભારત અને યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ ટેરિફને લઈને પૃથ્વી પર સંઘર્ષ અને તણાવનો અનુભવ કરી રહ્યા છે, ત્યારે બંને દેશો મંગળ અને ચંદ્ર પર નવા ભાગીદાર તરીકે ઉભરી આવ્યા છે. એક ખાસ કાર્યક્રમ દરમિયાન, ભારતે અવકાશ ક્ષેત્રમાં યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ સાથે ભાગીદારીના નવા યુગની શરૂઆતનો સંકેત આપ્યો. વોશિંગ્ટન, ડી.સી.માં ભારતીય દૂતાવાસ દ્વારા આયોજિત એક કાર્યક્રમમાં, અધિકારીઓ અને અવકાશયાત્રીઓએ સમજાવ્યું કે બંને દેશો વચ્ચે દાયકાઓ જૂનો સહયોગ હવે ચંદ્ર અને મંગળ મિશન માટે માર્ગ મોકળો કરી રહ્યો છે.
ભવિષ્યની ભાગીદારીની સીમાઓ” શીર્ષક ધરાવતો આ કાર્યક્રમ સોમવારે ઇન્ડિયા હાઉસ ખાતે યોજાયો હતો અને તેમાં નાસા-ઇસરો નિસાર ઉપગ્રહ અને એક્સિઓમ મિશન-૪ સહિતની તાજેતરની સિદ્ધિઓ પર પ્રકાશ પાડવામાં આવ્યો હતો, જેમાં ભારતીય અવકાશયાત્રી શુભાંશુ શુક્લાએ આંતરરાષ્ટ્રીય અવકાશ મથકની મુસાફરી કરી હતી.
યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સમાં ભારતીય રાજદૂત વિનય ક્વાત્રાએ ભાગીદારીને “વૈજ્ઞાનિક સંશોધન, ટેકનોલોજી વિકાસ અને વ્યાપારી સહયોગને આગળ વધારવા માટે એક ગતિશીલ પ્લેટફોર્મ” તરીકે વર્ણવી હતી. તેમણે કહ્યું કે ભારતનો અવકાશ કાર્યક્રમ હવે ઓછા ખર્ચે સંશોધનમાં વૈશ્વિક નેતા બની ગયો છે, અને યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ સાથેના સંયુક્ત પ્રયાસો “આગામી દાયકાઓમાં માનવ અવકાશ ઉડાનની સીમાઓને વધુ આગળ ધપાવી શકે છે.”
નાસાના પૃથ્વી વિજ્ઞાન વિભાગના નિર્દેશક ડૉ. કરેન સેન્ટ જર્મેને પોતાના સંબોધનમાં એનઆઇએસએઆર મિશનને “આંતરરાષ્ટ્રીય સહયોગનું ઉત્તમ ઉદાહરણ” ગણાવ્યું અને કહ્યું કે “વિવિધ કુશળતાનું સંકલન વૈજ્ઞાનિક પ્રગતિને વેગ આપે છે.” વર્ચ્યુઅલ પેનલ ચર્ચાના મુખ્ય મુદ્દાઓમાંનું એક “ભ્રમણકક્ષામાં ક્ષણો” હતું, જેમાં નાસાના અવકાશયાત્રીઓ સુનિતા વિલિયમ્સ, નિક હેગ અને બુચ વિલ્મોરે શુભાંશુ શુક્લા સાથે ભાગ લીધો હતો. ચર્ચામાં, તેઓએ તાલીમ, અવકાશ સ્ટેશન પર જીવન અને અવકાશ મિશનના બદલાતા સ્વભાવ વિશેના પોતાના અનુભવો શેર કર્યા.
કાર્યક્રમમાં ભાગ લેનારા ભારતીય અવકાશયાત્રી શુભાંશુ શુક્લાએ કહ્યું, “મારી યાત્રા આંતરરાષ્ટ્રીય ભાગીદારીની શક્તિ અને વૈશ્વિક અવકાશ સંશોધનમાં ભારતની વધતી જતી ભૂમિકાનો પુરાવો છે.” ભારતીય દૂતાવાસની પ્રેસ રિલીઝ અનુસાર, આ કાર્યક્રમમાં સરકાર, અવકાશ એજન્સીઓ, ઉદ્યોગ, શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ અને થિંક ટેન્કના પ્રતિનિધિઓએ હાજરી આપી હતી. ચર્ચાઓએ સ્પષ્ટ કર્યું કે ભારત-અમેરિકા સહયોગ હવે ફક્ત ઉપગ્રહ પ્રક્ષેપણ અને ડેટા શેરિંગ પૂરતો મર્યાદિત નથી, પરંતુ વ્યાપારી અવકાશ સાહસો અને માનવ મિશન માટે નવા ક્ષિતિજો ખોલી રહ્યો છે.
નિષ્ણાતો કહે છે કે આ ગાઢ સહયોગ વ્યૂહાત્મક મહત્વ ધરાવે છે, ખાસ કરીને જ્યારે બંને દેશો ચીનની અવકાશ મહત્વાકાંક્ષાઓનો સામનો કરવા અને ખાનગી ઉદ્યોગ માટે નવી તકો શોધવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે. ભારત માટે, નિષ્ણાતો માને છે કે આ ભાગીદારી તેની ઝડપથી વિકસતી અવકાશ ક્ષમતાઓ માટે આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે માન્યતા મેળવી રહી છે. ચંદ્રયાનના સફળ ઉતરાણથી લઈને આગામી ગગનયાન મિશન સુધી, નવી દિલ્હી વૈશ્વિક અવકાશ અર્થતંત્રમાં એક મુખ્ય ખેલાડી તરીકે તેની સ્થિતિ મજબૂત કરી રહ્યું છે.
