ગત અઠવાડિયે એક સમાચાર આવેલા કે ચીને એક નવા જ પ્રકારની ડ્રોન મધરશીપ જીયુશન બનાવી અમેરિકાને પડકાર ફેંક્યો છે. તો ચાલો આપણે અહીં ચીનના નવા જીયુશન ડ્રોન, જેને એસએસ-યુએવી અથવા “નાઈન હેવનસ” તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તેને ઊંડાણપૂર્વક સમજીએ. જેમાં, તેની ડિઝાઇન, ક્ષમતાઓ, વ્યૂહાત્મક અને વૈશ્વિક અસરો જાણીએ.
એવીઆઇસીએ આ ડ્રોનને શેન્ક્સી અનમેન્ડ ઇક્વિપમેન્ટ ટેકનોલોજી અને હૈગ કમ્યુનિકેશન્સના સહયોગમાં વિકસાવ્યું છે. જીયુશને ડ્રોનમાં નવી જ કેટેગરી ઊભી કરી છે. આ કેટેગરી સુપર હાઇ ઓલ્ટિટયુડ મધરશિપની કેટેગરી છે.
જીયુશન ડ્રોનનો પરિચય
જીયુશન ડ્રોનએ આગામી પેઢીનું માનવરહિત હવાઈ વાહન (યુએવી) છે જે એવિએશન ઇન્ડસ્ટ્રી કોર્પોરેશન ઓફ ચાઇના (એવીઆઈસી) દ્વારા વિકસાવવામાં આવ્યું છે. નવેમ્બર 2024 માં ઝુહાઈ એર શોમાં રજૂ કરાયેલ, તે ચીનની લશ્કરી ડ્રોન ટેકનોલોજીમાં એક મહત્વપૂર્ણ છલાંગ છે. આશરે 16 ટન મહત્તમ ટેકઓફ વજન સાથે, તે રિકોનિસન્સ અને સ્ટ્રાઈક મિશન બંનેમાં પોતાને એક પ્રચંડ તાકાત તરીકે સ્થાન આપે છે.
ડિઝાઇન અને એન્જિનિયરિંગ
* એરફ્રેમ અને પ્રોપલ્શન જેટ-સંચાલિત ડિઝાઇનની લાક્ષણિકતા ધરાવે છે
* હાઈ-વિંગ મોનોપ્લેન ડિઝાઇન એરોડાયનેમિક કાર્યક્ષમતા અને સ્થિરતા વધારે છે.
* તેની ૨૫ મીટરની પાંખ બળતણ કાર્યક્ષમતામાં ફાળો આપે છે અને રડાર ક્રોસ-સેક્શન ઘટાડે છે.
એચ-આકારની પૂંછડી સ્થિરતા અને નિયંત્રણ પૂરું પાડે છે.
પાછળ-માઉન્ટેડ એન્જિન થર્મલ સિગ્નેચર ઘટાડે છે, સ્ટીલ્થ કામગીરીમાં મદદ કરે છે.
આ ડિઝાઇનનો ઉદ્દેશ્ય જીયુશન ડ્રોનને ઉંચી ઊંચાઈ, લાંબા-મિશન માટે ઑપ્ટિમાઇઝ કરવાનો છે.
મોડ્યુલર પેલોડ સિસ્ટમ
જીયુશન ડ્રોનને બીજાથી અલગ પાડવાનું કેન્દ્ર તેનું “આઇસોમેરિઝમ હાઇવ મોડ્યુલ” (મધપૂડા જેવું) છે, જે ફ્લાઇટ દરમિયાન વિવિધ નાના ડ્રોનને ઉડાવવા સક્ષમ છે.
સ્વોર્મ ડિપ્લોયમેન્ટ: ગુપ્ત માહિતી, ઇલેક્ટ્રોનિક યુદ્ધ અથવા સ્ટ્રાઇક મિશન માટે બહુવિધ ડ્રોન ઉડાવવાનું કાર્ય કરે છે.
મિશન અનુરૂપ ક્ષમતા: વિવિધ ઓપરેશનની જરૂરિયાતો મુજબ ઝડપથી અને ફરીથી પ્રોગ્રામમાં ફેરફાર કરી શકે છે.
આ બનાવટ જીયુશનને મોબાઇલ એરિયલ કમાન્ડ સેન્ટર તરીકે કાર્ય કરવા સક્ષમ બનાવે છે, જે તેની વ્યૂહાત્મક સુગમતામાં વધારો કરે છે.
ક્ષમતાઓ અને પ્રદર્શન
* ઓપરેશનલ રેન્જ અને ઊંચાઈ
જીયુશનને વિસ્તૃત મિશન માટે ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યું છે, જેમાં:
* ઓપરેશનલ ઊંચાઈ: 15,000 મીટર (આશરે 49,000 ફૂટ) ઉંચાઈ સુધી પહોંચવામાં સક્ષમ, જે તેને ઘણી હવાઈ સંરક્ષણ પ્રણાલીઓની પહોંચથી ઉપર લઇ જઈ ઉડવા માટે સક્ષમ બનાવે છે.
* રેન્જ: અંદાજિત 7,000 કિલોમીટર, જે વિશાળ વિસ્તારોમાં લાંબા ગાળાની દેખરેખ અને પ્રહાર કામગીરીને સક્ષમ બનાવે છે.
શસ્ત્રો અને સેન્સર
જીયુશન ડ્રોન આનાથી સજ્જ છે:
* કેડી-88- હવાથી જમીન પર પ્રહાર કરતી ક્રુઝ મિસાઇલો: જમીનના લક્ષ્યો પર ચોકસાઇથી પ્રહાર કરવા માટે.
* વાયજે-91 એન્ટિ-રેડિયેશન/એન્ટિ-શિપ ક્રુઝ મિસાઇલો: રડાર ઈન્સ્ટોલેશન અને નૌકાદળના જહાજોને લક્ષ્ય બનાવવા માટે છે.
* અદ્યતન સેન્સર સ્યુટ: દુશ્મન દેશના રડાર અને ઇલેક્ટ્રો-ઓપ્ટિકલ/ઇન્ફ્રારેડ સિસ્ટમ્સની જાણકારી આપે છે.
આ ક્ષમતાઓ આધુનિક યુદ્ધ પરિસ્થિતિઓમાં જીયુશનને એક પ્રચંડ સંપત્તિ તરીકે સ્થાન આપે છે.
વ્યૂહાત્મક અસરો
* વ્યૂહાત્મક ફાયદા
જીયુશનની ડિઝાઇન અને ક્ષમતાઓ અનેક વ્યૂહાત્મક ફાયદાઓ પ્રદાન કરે છે:
* વિસ્તૃત ઓપરેશનલ પહોંચ: તેની લાંબી રેન્જ અને ઉચ્ચ ઊંચાઈ સતત દેખરેખ અને ઝડપી વળતો જવાબ આપવાની ક્ષમતા વધારે છે.
* સ્વોર્મ ડિપ્લોયમેન્ટ: એકસાથે અનેક ડ્રોન છોડાવાની ક્ષમતા દુશ્મન સંરક્ષણને બરબાદ કરી શકે છે અને પ્રતિરોધક પગલાંને જટિલ બનાવી શકે છે.
* મોડ્યુલર મિશન સુગમતા: વિવિધ ઓપરેશનલ જરૂરિયાતો માટે ઝડપી પુનઃઆકલન કરવાની ક્ષમતા યુદ્ધમાં તેની વધારે છે.
સંભવિત એપ્લિકેશનો
જીયુશનને વિવિધ ભૂમિકાઓ માટે બનાવવામાં આવ્યું છે, જેમાં નીચેનાનો સમાવેશ થાય છે:
* જાસૂસી અને દેખરેખ: લાંબા સમય સુધી ગુપ્ત માહિતી પૂરી પાડવી અને સીમાઓની દેખરેખ રાખી શકે છે.
* ઇલેક્ટ્રોનિક યુદ્ધ: દુશ્મન દેશના સંદેશાવ્યવહાર અને રડાર સિસ્ટમોને વિક્ષેપિત કરવી.
* ચોકસાઇવાળા હુમલા: પોતાને ઓછામાં ઓછું નુકશાન અને દુશ્મન દેશની વધુમાં વધુ સંપત્તિઓને લક્ષ્ય બનાવવી.
આ એપ્લિકેશનો ચીનના વ્યાપક લશ્કરી આધુનિકીકરણના લક્ષ્યોની વ્યૂહાત્મક કામગીરીમાં અદ્યતન માનવરહિત સિસ્ટમો પર ભાર મૂકે છે.
વૈશ્વિક સ્વાગત અને ટીકા
ચીનમાં, જીયુશને યુએવી ટેકનોલોજીમાં નોંધપાત્ર પ્રગતિ તરીકે આવકારવામાં આવે છે, જે માનવરહિત સિસ્ટમોમાં ચીનની વધતી જતી ક્ષમતાઓને પ્રતિબિંબિત કરે છે. સરકારી મીડિયા તેને સંરક્ષણ ટેકનોલોજીમાં ચીનની નવીનતા અને આત્મનિર્ભરતાના પુરાવા તરીકે રજૂ કરે છે.
આંતરરાષ્ટ્રીય ટીકા
પશ્ચિમી વિશ્લેષકો અને સંરક્ષણ નિષ્ણાતોએ જીયુશનની અસરકારકતા અંગે શંકા વ્યક્ત કરી છે
* અદ્યતન હવાઈ સંરક્ષણ પ્રણાલીઓ માટે સંવેદનશીલતા:
તેની ઉચ્ચ કાર્યકારી ઊંચાઈ હોવા છતાં, જીયુશન હજુ પણ યુ.એસ. થાડ અને પેટ્રિઓટ પેક-3 જેવી આધુનિક સિસ્ટમો દ્વારા ભેદવા માટે સંવેદનશીલ હોઈ શકે છે, જે 15,000 મીટરથી વધુ ઊંચાઈ પર લક્ષ્યોને સ્પર્શી શકે છે.
* સ્ટીલ્થ સુવિધાઓનો અભાવ:
ડ્રોનનું કદ અને ડિઝાઇન તેને દુશ્મન રડાર દ્વારા શોધી શકાય તેવું બનાવી શકે છે, જે સ્પર્ધાત્મક વાતાવરણમાં તેની ટકી રહેવાની ક્ષમતા ઘટાડે છે.
* ઓપરેશનલ પડકારો:
તેનું મોટું કદ અને જટિલતા લોજિસ્ટિકલ અને જાળવણી પડકારો ઉભા કરી શકે છે, જે ચોક્કસ પરિસ્થિતિઓમાં તેની કાર્યક્ષમતાને મર્યાદિત કરી શકે છે.
આ ટીકાઓ સૂચવે છે કે જ્યારે જીયુશન એક તકનીકી છલાંગનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે, ત્યારે લડાઇમાં તેની વ્યવહારિક અસરકારકતા સંપૂર્ણપણે દર્શાવવાની બાકી છે.
જીયુશન ડ્રોન અત્યાધુનિક માનવરહિત પ્રણાલીઓ દ્વારા તેની લશ્કરી ક્ષમતાઓને આગળ વધારવાની ચીનની મહત્વાકાંક્ષાનું ઉદાહરણ આપે છે. જ્યારે તે રેન્જ, પેલોડ અને ઓપરેશનલ સુગમતાના સંદર્ભમાં નોંધપાત્ર સંભવિત ફાયદા પ્રદાન કરે છે, ત્યારે તેની અસરકારકતા સ્ટીલ્થ, અદ્યતન હવાઈ સંરક્ષણની નબળાઈ અને ઓપરેશનલ લોજિસ્ટિક્સ સંબંધિત પડકારોને દૂર કરવા પર આધારિત રહેશે. જેમ જેમ વૈશ્વિક લશ્કરી ગતિશીલતા વિકસિત થતી રહે છે, ભવિષ્યના સંઘર્ષોમાં જીયુશનની ભૂમિકાની નજીકથી તપાસ કરવામાં આવશે.
અલગ અલગ માધ્યમોમાંથી મેળવેલી માહિતી પરથી જીયુશન ડ્રોન વિશેનું આ વિશ્લેષણ છે.
