ઈન્ડેક્સ ફંડ રોકાણકારોમાં અત્યંત લોકપ્રિય બની રહ્યાં છે, કારણ કે તે વૈવિધ્યસભર પોર્ટફોલિયોમાં રોકાણ કરવાની એક સરળ અને ઓછી કિંમતની રીત છે.
ઈન્ડેક્સ ફંડ શું છે ?
ઇન્ડેક્સ ફંડ એ એક પ્રકારનું મ્યુચ્યુઅલ ફંડ અથવા એક્સચેન્જ ટ્રેડેડ ફંડ છે, જે ઇન્ડેક્સ જેવાં જ સ્ટોક્સ અથવા બોન્ડ્સ ખરીદીને માર્કેટ ઇન્ડેક્સની કામગીરીને ટ્રેક કરે છે. આ લોકપ્રિય ઇન્ડેક્સની નકલ કરે છે.
આ ભંડોળનો ઉદ્દેશ ઇન્ડેક્સની રચનાને નજીકથી પ્રતિબિંબિત કરવાનો છે, જેથી રોકાણકારો સિક્યોરિટીઝનો પોર્ટફોલિયો પકડીને ચોક્કસ બેન્ચમાર્ક ઇન્ડેક્સનું રોકાણ વળતર પ્રાપ્ત કરી શકે. આ ફંડ ઇન્ડેક્સના પોર્ટફોલિયોને અનુસરે છે અને તેને ઇન્ડેક્સ ટ્રેક્ડ મ્યુચ્યુઅલ ફંડ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.
આ યોજનાઓમાં કોણે રોકાણ કરવું જોઈએ ?
ઇન્ડેક્સ ફંડ્સ પ્રથમ વખતનાં મ્યુચ્યુઅલ ફંડ રોકાણકારો માટે સારી રીતે કામ કરે છે જેઓ ઇક્વિટીમાં રોકાણ કરતી વખતે વસ્તુઓ સરળ રાખવા માંગે છે. અને જેને ઓછી કિંમતની પ્રોડક્ટ જોઈએ છે, પરંતુ કઈ સ્કીમ પસંદ કરવી અથવા કેવી રીતે પ્રક્રિયામાં આગળ વધવું તે ખબર નથી અથવા સલાહકાર નથી.
એટલે કે, જો તમારી પાસે તમને સલાહ આપવા માટે કોઈ ન હોય અને ન તો તમે પોતે જાણતા હો કે કઈ સ્કીમમાં સારું રોકાણ કરવું, તો ઈન્ડેક્સ ફંડ તમારા માટે છે. તે દસ વર્ષથી વધુની લાંબા ગાળાના રોકાણકારો માટે પણ સારી સલાહ આપે છે. જેઓ સક્રિય ઇક્વિટી ફંડ્સ સાથે સંકળાયેલાં જોખમો ઇચ્છતાં નથી, જેમ કે ફંડ મેનેજરમાં ફેરફાર અથવા ફંડ ઉદ્દેશ્યમા ફેરફાર, જે તેનાં પ્રદર્શનને અસર કરી શકે છે.
ભારતમાં ઇક્વિટી ઇન્ડેક્સ ફંડ્સ શું છે?
ભારતીય બજારમાં ઘણાં ઇક્વિટી-ઓરિએન્ટેડ ઇન્ડેક્સ ફંડ્સ છે. કેટલાક લોકપ્રિય ઈન્ડેક્સ ફંડ્સ વ્યાપક સૂચકાંકો પર આધારિત છે નિફ્ટી 50, એસએન્ડપી વીએસઈ સેન્સેક્સ, નિફ્ટી 100, નિફ્ટી મિડકેપ 150, નિફ્ટી સ્મોલકેપ 250, નિફ્ટી 500 અને નિફ્ટી ટોટલ માર્કેટ ઈન્ડેક્સ અને આઈટી, ફાર્મા,કન્ઝ્યુમ્પશન, ડીએક્સ્યુપેશન, ડિવિઝન પર આધારિત વ્યક્તિલક્ષી ફંડ્સ વગેરે ઇન્ડેક્સ છે. વધુમાં આંતરરાષ્ટ્રીય ઇન્ડેક્સ ફંડ છે, જે નૈસ્ડૈક 100 અને એસએન્ડપી 500 પર આધારિત છે.
આ ભંડોળ કોના માટે યોગ્ય નથી ?
ઈન્ડેક્સ સિક્યોરિટીઝના કડક પોર્ટફોલિયો છે. ફંડ મેનેજરનું પણ હોલ્ડિંગ પર કોઈ નિયંત્રણ હોતું નથી અને જો તેને લાગે કે ફંડામેન્ટલ્સ તેની તરફેણમાં છે અથવા તેનાથી ઊલટું તો તે કંપનીમાંથી બહાર નીકળી શકતો નથી અથવા તેમાં જોડી શકતો નથી. આક્રમક ઇક્વિટી રોકાણકારો તેમનાં પોર્ટફોલિયોમાં આલ્ફા જનરેટ કરવા માંગતા હોય તેઓ ઇન્ડેક્સ રિટર્નથી સંતુષ્ટ ન થઈ શકે.
રોકાણકારો કે જેઓ ઉચ્ચ જોખમ લેવા માટે તૈયાર છે અને પર્યાવરણમાં થતાં ફેરફારોના આધારે સક્રિયપણે તેમનાં ઇક્વિટી પોર્ટફોલિયોનું સંચાલન કરી શકે છે તેઓ ઇન્ડેક્સ ફંડ્સથી દૂર રહી શકે છે.