મુંબઇ,તા.૧૭
મહારાષ્ટ્રના મુખ્યમંત્રી દેવેન્દ્ર ફડણવીસે ઉદ્ધવ ઠાકરેને વિધાન પરિષદમાં સરકારમાં જોડાવાની ઓફર કરી હતી, જેના કારણે રાજકીય હલચલ વધી ગઈ છે. એકનાથ શિંદે અને ભાજપ વચ્ચેના સંબંધો તણાવપૂર્ણ છે, કારણ કે શિંદે મુખ્યમંત્રી પદ ન મળવા અને કેટલાક નિર્ણયો ઉલટાવાથી ગુસ્સે છે. ઉદ્ધવ ઠાકરેની પાર્ટીએ ફડણવીસની ઓફરને ગંભીરતાથી લીધી નથી, પરંતુ મહારાષ્ટ્રના રાજકારણમાં કોઈપણ સમયે પરિવર્તન શક્ય માનવામાં આવે છે.
મહારાષ્ટ્રના મુખ્યમંત્રી દેવેન્દ્ર ફડણવીસ અને ભૂતપૂર્વ મુખ્યમંત્રી ઉદ્ધવ ઠાકરે વચ્ચે બંધ બારણે મુલાકાત થઈ છે. આ મુલાકાત વિધાન પરિષદના અધ્યક્ષ રામ શિંદેના ચેમ્બરમાં થઈ હતી. બંને નેતાઓ સિવાય, રૂમમાં બીજું કોઈ હાજર નહોતું. સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, મુખ્યમંત્રી ફડણવીસ અને ઉદ્ધવ ઠાકરેએ લગભગ ૨૦ મિનિટ સુધી બંધ રૂમમાં ચર્ચા કરી હતી. જોકે, આ બેઠકમાં થયેલી ચર્ચાની માહિતી હજુ સુધી જાહેર કરવામાં આવી નથી. બંધ રૂમની બેઠક પહેલા, ઉદ્ધવ ઠાકરે, તેમના ધારાસભ્ય પુત્ર આદિત્ય ઠાકરે સાથે, મુખ્યમંત્રી દેવેન્દ્ર ફડણવીસ અને વિધાન પરિષદના અધ્યક્ષ રામ શિંદેને મળ્યા. આ બેઠક દરમિયાન, ઉદ્ધવ ઠાકરેએ મુખ્યમંત્રી દેવેન્દ્ર ફડણવીસ અને રામ શિંદેને મરાઠી ભાષા અને હિન્દીની આવશ્યકતાના સંદર્ભમાં વિવિધ સંપાદકો દ્વારા લખાયેલા તંત્રીલેખો અને કૉલમનું સંકલન ધરાવતું પુસ્તક ભેટ આપ્યું. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે ઉદ્ધવ ઠાકરે અને દેવેન્દ્ર ફડણવીસ વચ્ચે વિધાનસભામાં વિરોધ પક્ષના નેતા પદ, ત્રણ ભાષાના સૂત્ર અને હિન્દીની આવશ્યકતા અંગે ચર્ચા થઈ હતી. હિન્દી શા માટે ફરજિયાત છે? આ પુસ્તક ઉદ્ધવ ઠાકરેએ દેવેન્દ્ર ફડણવીસને આપ્યું હતું. દેવેન્દ્ર ફડણવીસે ઉદ્ધવ ઠાકરેને સમિતિના અધ્યક્ષ નરેન્દ્ર જાધવને પણ આ પુસ્તક આપવા કહ્યું.
વિધાનસભામાં વિરોધ પક્ષના નેતા પદ એ સ્પીકરનો અધિકાર છે, પરંતુ વિરોધ પક્ષના નેતા પદ હજુ પણ આપવામાં આવી રહ્યું નથી. આ સંદર્ભમાં, ઉદ્ધવ ઠાકરે અને આદિત્ય ઠાકરેએ મુખ્યમંત્રી સાથે બેઠકમાં ચર્ચા કરી. આ પ્રસંગે ઠાકરેની શિવસેનાના કેટલાક ધારાસભ્યો પણ હાજર હતા.
રાજકારણમાં કંઈ પણ એવું જ કહેવામાં આવતું નથી, ભલે તે હળવાશથી કહેવામાં આવે, તેની પાછળ ચોક્કસપણે કોઈ હેતુ હોય છે. તેથી જ જ્યારે મહારાષ્ટ્રના મુખ્યમંત્રી દેવેન્દ્ર ફડણવીસે વિધાન પરિષદમાં તેમના ભાષણ દરમિયાન ઉદ્ધવ ઠાકરેના સરકારમાં જોડાવાની વાત કરી, ત્યારે તે એક વાક્યએ રાજકીય ગલિયારામાં હલચલ મચાવી દીધી. અને આ પછી, ગુરુવારે ઉદ્ધવ અને ફડણવીસની મુલાકાતે આ અટકળોને વધુ તીવ્ર બનાવી દીધી છે. ફડણવીસે ગઈકાલે મજાકમાં આ ઓફર કહી હશે, પરંતુ રાજ્યના રાજકીય વર્તુળોમાં તેને ગંભીરતાથી લેવામાં આવી છે. હવે રાજકીય નિષ્ણાતો બે મોટા પ્રશ્નો ઉભા કરી રહ્યા છે. પ્રથમ, જ્યારે ભાજપને વિધાનસભામાં મજબૂત બહુમતી મળી છે, તો પછી તેને ઉદ્ધવ ઠાકરેને સાથે લાવવાની જરૂર કેમ પડી? બીજું, જો ખરેખર આવું થાય તો એકનાથ શિંદેનું શું થશે?
૨૦૧૯ની વિધાનસભા ચૂંટણી પછી મહારાષ્ટ્રના રાજકારણમાં જે કંઈ પણ બન્યું, તે સ્પષ્ટ છે કે અહીં કંઈ પણ શક્ય છે, જે આજે દુશ્મન છે તેઓ કાલે મિત્ર બની શકે છે અને જે પક્ષ ગઈકાલ સુધી એક હતો તે પણ રાતોરાત તૂટી શકે છે. અહીં, સૂર્યોદય પહેલા મુખ્યમંત્રી પણ શપથ લે છે. ભાજપના નેતૃત્વ હેઠળ રચાયેલી મહાયુતિ સરકાર પાસે ૨૮૮ માંથી ૨૩૦ બેઠકો છે, એટલે કે મજબૂત બહુમતી છે. આમાં ભાજપના ૧૩૨ ધારાસભ્યો, શિંદે જૂથના શિવસેનાના ૫૭ અને અજિત પવારના એનસીપીના ૪૧ ધારાસભ્યોનો સમાવેશ થાય છે, જેનો અર્થ છે કે ભાજપને હાલમાં બીજા કોઈની જરૂર નથી. તેમ છતાં, જો તે કોઈ મોટા વિપક્ષી નેતાને આમંત્રણ આપી રહ્યું છે, તો તેની પાછળ બે કારણો હોઈ શકે છે – એક, ભાજપ એમવીએ એટલે કે મહા વિકાસ આઘાડીને વધુ નબળું પાડવા માંગે છે, અને તેમાંથી સૌથી મોટો ભાગ બહાર કાઢવા માંગે છે. બે, ભાજપ કદાચ મહાયુતિમાં તેના હાલના ભાગીદારોમાંથી એકને બદલવા માંગે છે.
ફડણવીસ અને ડેપ્યુટી સીએમ અજિત પવાર વચ્ચેની કેમેસ્ટ્રી બરાબર છે, બંને મોટાભાગના મુદ્દાઓ પર એક જ લાઇન પર છે, પરંતુ એકનાથ શિંદે સાથેનો આ સંબંધ એટલો સરળ રહ્યો નથી. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે શિંદે ઘણી બાબતો પર ગુસ્સે છે. સૌ પ્રથમ, જ્યારે ભાજપે ફડણવીસને મુખ્યમંત્રી બનાવ્યા, તેમને નહીં, ત્યારે તેમને આંચકો લાગ્યો. આ પછી, જ્યારે ફડણવીસે સત્તા સંભાળી, ત્યારે તેમણે શિંદેના ઘણા નિર્ણયો ઉથલાવી દીધા અને કેટલાક ટેન્ડરોની તપાસનો પણ આદેશ આપ્યો. આ ઉપરાંત, મંત્રીઓને હવે તેમના અંગત સચિવોની નિમણૂક કરવા માટે મુખ્યમંત્રી કાર્યાલયની પરવાનગી લેવી પડે છે. આ નિર્ણયથી શિંદે છાવણીમાં નારાજગી વધુ વધી ગઈ છે.
શિંદેનો પક્ષ પહેલાથી જ ઘણા વિવાદોના દબાણ હેઠળ છે. ધારાસભ્ય સંજય ગાયકવાડે ખરાબ ભોજન મળવા બદલ કેન્ટીન માલિકને માર માર્યો, જેના કારણે નકારાત્મક પ્રચાર થયો. ત્યારબાદ મંત્રી સંજય શિરસાટનો એક વીડિયો વાયરલ થયો જેમાં તેઓ નોટોથી ભરેલી થેલી લઈને જતા જોવા મળે છે. આ શિંદે માટે પણ છબીનો ફટકો બની ગયો. આવા વિવાદો ફડણવીસની સ્વચ્છ સરકારની છબીને પણ નુકસાન પહોંચાડી રહ્યા છે. હિન્દી વિરુદ્ધ મરાઠીના મુદ્દા પર શિંદે પણ મુશ્કેલીમાં છે. ઉદ્ધવ ઠાકરેની શિવસેના અને રાજ ઠાકરેની મનસેએ શાળાઓમાં હિન્દીને ત્રીજી ભાષા બનાવવાના સરકારી પરિપત્રનો સખત વિરોધ કર્યો હતો, ત્યારે શિંદેની સેના, જે મહાયુતિનો ભાગ છે, તે ખુલ્લેઆમ તેનો વિરોધ કરી શકી નહીં. વધુમાં, શિક્ષણ મંત્રાલય ભાજપ સાથે છે. શિંદેના પોતાના લોકો માને છે કે જો પક્ષ હિન્દી વિરોધી વલણ નહીં અપનાવે, તો તેને બીએમસી ચૂંટણીમાં નુકસાન થઈ શકે છે. હાલમાં, ઉદ્ધવ ઠાકરેની પાર્ટીએ ફડણવીસની ઓફરને ગંભીરતાથી લીધી નથી, પરંતુ મહારાષ્ટ્રની રાજકીય વાર્તા કહે છે કે અહીં શું થશે તે કોઈ કહી શકતું નથી. આજે જે અફવા છે તે કાલે વાસ્તવિકતા બની શકે છે.
