વિજયાદશમી અશ્વિન મહિનાના શુદ્ધ પખવાડિયાના દસમા દિવસે ઉજવવામાં આવે છે, જેને દશેરા તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. આ વર્ષે દશેરા ૨ ઓક્ટોબર, ૨૦૨૫ ના રોજ આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ દિવસે ભગવાન રામે રાવણનો વધ કર્યો હતો, અધર્મ પર ધર્મ સ્થાપિત કર્યો હતો. તેથી, આ દિવસને અનિષ્ટ પર સારાના વિજયનું પ્રતીક માનવામાં આવે છે. આ જ કારણ છે કે દશેરાના ખાસ પ્રસંગે, દેશભરમાં રાવણ, મેઘનાદ અને કુંભકરણના પુતળાઓનું દહન કરવામાં આવે છે. ધાર્મિક ગ્રંથો અનુસાર, રાવણ શાસ્ત્રોનો વિદ્વાન હતો, અને તેના ૧૦ માથા તેની શક્તિનું પ્રતિનિધિત્વ કરતા હતા. પરંતુ શું તમે રાવણના આ માથાઓનું પ્રતીકવાદ જાણો છો? જો નહીં, તો ચાલો જાણીએ.
રાવણના દસ માથા કયા દુષ્ટતાઓનું પ્રતીક છે?
કામઃ ધાર્મિક માન્યતાઓ અનુસાર, રાવણનું પહેલું માથું તેની અનિયંત્રિત ઇચ્છાઓનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે, જેને તેની હારનું કારણ પણ માનવામાં આવે છે.
ક્રોધઃ
એવું માનવામાં આવે છે કે રાવણનું બીજું માથું ક્રોધનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. રાવણનો ક્રોધ એટલો તીવ્ર હતો કે તેણે વિચાર્યા વિના કાર્ય કર્યું અને પોતાના ક્રોધમાં બધી હદ ઓળંગી ગઈ,
રાવણનું ત્રીજું માથું લોભનું પ્રતીક છે. રાવણ આ દુનિયાની દરેક વસ્તુ માટે લોભી હતો અને દરેક વસ્તુને નિયંત્રિત કરવા માંગતો હતો.
આસક્તિઃ રાવણનું ચોથું માથું આસક્તિનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. તે પોતાની શક્તિ અને સંપત્તિમાં એટલો ગ્રસ્ત હતો કે તેણે સાચા અને ખોટા વચ્ચેનો તફાવત ગુમાવી દીધો.
અહંકારઃ રાવણનું પાંચમું માથું અહંકારનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે, જેને તેનો સૌથી મોટો દુશ્મન માનવામાં આવે છે. પૌરાણિક માન્યતાઓ અનુસાર, રાવણનું સાતમું માથું ઈર્ષ્યાનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે.
પાગલઃ એવું માનવામાં આવે છે કે રાવણનું છઠ્ઠું માથું અભિમાનનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે, એટલે કે તેને પોતાની સંપત્તિ પર ખૂબ ગર્વ હતો, જે તેની હારનું કારણ પણ માનવામાં આવે છે.
ઈર્ષ્યાઃ પૌરાણિક માન્યતાઓ અનુસાર, રાવણનું સાતમું માથું ઈર્ષ્યાનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. એવું કહેવાય છે કે રાવણ બીજાઓની સફળતા અને ભલાઈ જોઈને ઈર્ષ્યાથી ભરાઈ જતો.
ચિંતા : રાવણનું આઠમું માથું ચિંતાનું પ્રતીક છે, જેના કારણે તેનું મન અશાંત રહેતું હતું.
રાવણનું નવમું માથું દ્વેષનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે, જેણે તેના મનમાં બદલાની ભાવના ભરી દીધી હતી.
અજ્ઞાન
રાવણનું દસમું અને અંતિમ માથું અજ્ઞાનનું પ્રતીક છે, જેણે તેને ન્યાયીપણા અને સત્યના માર્ગથી ભટકાવી દીધો અને તેને વિનાશ તરફ દોરી ગયો.