New Delhi,તા.5
અમેરિકા દ્વારા 50 ટકા ટેરિફ લાદવાથી ભારતીય નિકાસ બજારને ભારે ફટકો પડ્યો છે. જીટીઆરઆઈના ડેટા અનુસાર, મે અને સપ્ટેમ્બર 2025 ની વચ્ચે યુએસમાં ભારતની નિકાસ 37.5 ટકા ઘટી હતી અને 8.8 અબજ ડોલરથી ઘટીને 5.5 અબજ ડોલર થઈ ગઈ હતી. ખાસ કરીને સપ્ટેમ્બર મહિનામાં અમેરિકામાં નિકાસમાં મોટો ઘટાડો થયો છે.
ભારતનાં ટેક્સટાઇલ્સ, જેમ-જ્વેલરી, કેમિકલ્સ અને એગ્રી-ફૂડ્સ જેવા શ્રમ આધારિત ક્ષેત્રોમાં સંયુક્ત રીતે 33 ટકાનો ઘટાડો થયો છે. રિન્યુએબલ એનર્જી સેક્ટરમાં નિકાસમાં 60.8 ટકાનો ઘટાડો થયો છે. ઔદ્યોગિક ધાતુઓ અને ઓટો પાર્ટ્સની નિકાસમાં પણ અસર જોવા મળી હતી. ભારતની સ્માર્ટફોનની નિકાસમાં 58 ટકાનો ઘટાડો થયો છે.
જ્વેલર્સ એસોસિએશન, જયપુરના જનરલ સેક્રેટરી નીરજ લુણાવતે જણાવ્યું હતું કે, “ભારતની જેમ્સ એન્ડ જ્વેલરીની નિકાસમાં રાજસ્થાનનો હિસ્સો લગભગ 30 ટકા છે. ટેરિફની અસરને કારણે સપ્ટેમ્બરમાં યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સમાં નિકાસમાં 72 ટકાનો ઘટાડો થયો હતો.
આનાથી જેમ્સ અને જ્વેલરી મેન્યુફેક્ચરિંગ એકમોમાં માનવબળ વ્યવસ્થાપનને અસર થઈ રહી છે. કામ ઓછું હોય તો પણ કુશળ કારીગરોને દૂર કરી શકાતા નથી, કારણ કે તેમની ઉપલબ્ધતા ખૂબ જ મુશ્કેલ કામ છે. જો કે, અમેરિકાથી અંતર બનતાની સાથે જ ભારત માટે નવા બજારોના દરવાજા ખુલ્યા અને હવે ઘણા દેશો ભારતીય ઉત્પાદનોને હાથમાં લઈ રહ્યા છે.
જેમ્સ એન્ડ જ્વેલરીની નિકાસ 2025-26ના પ્રથમ છ મહિનામાં 1.24 ટકા વધીને 22.73 બિલિયન ડોલર થઈ છે. એટલે કે અમેરિકામાં નિકાસ ભલે ઘટી હોય, પરંતુ અન્ય દેશોમાં નિકાસ વધી છે.
મધ્યપ્રદેશમાં રોજગારીમાં 6 ટકાનો ઘટાડો થવાની અપેક્ષા
યુએસ ટેરિફની અસર હવે મધ્યપ્રદેશનાં ઔદ્યોગિક અને નિકાસ ક્ષેત્રો પર સ્પષ્ટ દેખાઈ રહી છે. રાજ્યના મુખ્ય નિકાસ ક્ષેત્રોમાં એન્જિનિયરિંગ, રેડીમેડ ગાર્મેન્ટ્સ, જ્વેલરી, ફાર્મા અને એગ્રો-પ્રોસેસિંગનો સમાવેશ થાય છે.
અર્થશાસ્ત્રી ડો.અતુલ દુબેએ જણાવ્યું હતું કે, અંદાજ મુજબ રાજ્યમાં એકંદરે 4 થી 6 ટકા નોકરીઓનું જોખમ છે. જો ટેરિફ લાંબા સમય સુધી ચાલુ રહેશે તો તેની અસર 8 થી 12 ટકા સુધી પહોંચી શકે છે.
છત્તીસગઢઃ કોઈ મોટી અસર નથી
દેશનાં ટોચનાં 3 સ્ટીલ ઉત્પાદક રાજ્યોમાંના એક છત્તીસગઢમાં ઉદ્યોગો પર યુએસ ટેરિફની ખાસ અસર જોવા મળતી નથી. પીએચડી ચેમ્બર ઓફ કોમર્સ એન્ડ ઇન્ડસ્ટ્રીના પૂર્વ ચેરમેન પ્રદીપ ટંડને જણાવ્યું હતું કે, “મેક ઇન ઇન્ડિયાને કારણે મોટા અને નાના ઉદ્યોગો પર તેની અસર જોવા મળી રહી નથી.
ઉર્લા ઇન્ડસ્ટ્રીઝ એસોસિએશનના પ્રમુખ અશ્વિની ગર્ગે કહ્યું કે, સ્ટીલ અથવા તેના પર નિર્ભર ઉદ્યોગો અથવા ઉદ્યોગોમાં ટ્રમ્પ ટેરિફ બિનઅસરકારક રહ્યા છે. આનું કારણ એશિયા-યુરોપમાં વધતી માંગ છે.
રાજસ્થાન : નિકાસમાં મોટો ઘટાડો
સપ્ટેમ્બર 2025માં મુખ્ય નિકાસ ક્ષેત્રોમાં તીવ્ર ઘટાડો નોંધાયો છે. અમેરિકામાં હસ્તકલા, જેમ્સ અને ગાર્મેન્ટ્સની નિકાસમાં 40 થી 72 ટકાનો ઘટાડો થયો છે.
