શારદીય નવરાત્રીનો તહેવાર શરૂ થઈ ગયો છે, અને મહાનવમી નવમા દિવસે ઉજવવામાં આવશે, જે આ વર્ષે ૧ ઓક્ટોબર, ૨૦૨૫ ના રોજ આવે છે. આ નવરાત્રી સાધનાનો છેલ્લો અને સૌથી મહત્વપૂર્ણ દિવસ છે. નવ દિવસની કઠોર પૂજા અને ઉપવાસ પછી, મહાનવમી પર હવન કરવાનો રિવાજ છે. શાસ્ત્રો અનુસાર, હવન વિના, નવરાત્રી પૂજા અને ઉપવાસ અધૂરા માનવામાં આવે છે, અને ભક્તને પૂજાનો સંપૂર્ણ લાભ મળતો નથી.
હવન એક પવિત્ર વૈદિક વિધિ છે, જેના દ્વારા માત્ર દેવતાઓની પૂજા જ નહીં પરંતુ આસપાસના વાતાવરણને પણ શુદ્ધ કરવામાં આવે છે. તે નવ દિવસની ભક્તિ અને નિશ્ચયની પરાકાષ્ઠાનું પ્રતીક છે, જે દેવી દુર્ગાને પ્રસન્ન કરે છે અને ભક્તની બધી ઇચ્છાઓ પૂર્ણ કરે છે.
હિન્દુ ધર્મમાં, અગ્નિને દેવતાઓનું મુખ માનવામાં આવે છે, “અગ્નિમુખમ વૈ દેવઃ.” ધાર્મિક માન્યતાઓ અનુસાર, હવન દરમિયાન પવિત્ર અગ્નિમાં બનાવેલ પ્રસાદ (ઘી, હવન સામગ્રી, વગેરે) સીધા દેવતાઓ સુધી પહોંચે છે. મહાનવમી પર કરવામાં આવતો હવન એ દેવી પ્રત્યે કૃતજ્ઞતા વ્યક્ત કરવાનો અને નવ દિવસની પૂજા દરમિયાન થયેલી કોઈપણ ભૂલો માટે ક્ષમા માંગવાનો એક માર્ગ છે. આ દેવીને પ્રસન્ન કરે છે અને એક વર્ષ માટે ઘરમાં તેમના આશીર્વાદ લાવે છે.
હવનમાં કેરીના લાકડા, કપૂર, ઘી અને વિવિધ ઔષધિઓ (હવન સમાગરી)નો ઉપયોગ શામેલ છે. જ્યારે આ ઘટકો અગ્નિના સંપર્કમાં આવે છે, ત્યારે ઉત્પન્ન થતો ધુમાડો વાતાવરણમાં હાનિકારક બેક્ટેરિયા અને વાયરસનો નાશ કરે છે. આ ઘરમાંથી નકારાત્મક ઉર્જા દૂર કરે છે અને સકારાત્મક ઉર્જાનો સંચાર કરે છે, જેનાથી પરિવારમાં સુખ, શાંતિ અને આરોગ્ય આવે છે.
હવન માટે જરૂરી સામગ્રી
ઘરે એક સરળ હવન માટે કેટલીક આવશ્યક સામગ્રીની જરૂર પડે છે. આમાં એક નાનું હવન કુંડ, કેરીનું લાકડું, શુદ્ધ ગાયનું ઘી, કપૂર, અખંડ ચોખાના દાણા, હવન સમાગરી (જવ, કાળા તલ, ચોખા, ખાંડ, વગેરેનું મિશ્રણ), અને સૂકું નારિયેળ અથવા છીપનો સમાવેશ થાય છે. પૂજા શરૂ કરતા પહેલા આ બધી સામગ્રી એકસાથે ભેગી કરો.
હવનની સરળ પદ્ધતિ
સૌપ્રથમ, સ્વચ્છ જગ્યાએ હવન કુંડ સ્થાપિત કરો. કેરીનું લાકડું ગોઠવો અને કપૂરની મદદથી અગ્નિ પ્રગટાવો. આ પછી, ભગવાન ગણેશ અને નવ ગ્રહોનું ધ્યાન કરતી વખતે, ઘીને અર્પણ તરીકે અર્પણ કરો. પછી, દેવી દુર્ગાના નવવર્ણ મંત્ર, ’ૐ ૐ ૐ હ્રીમ ક્લીમ ચામુંડયે વિચ્છે સ્વાહા’નો ૧૦૮ વખત જાપ કરો, ઘી અને હવન સમાગ્રી (અગ્નિ અર્પણ) અર્પણ કરો. અંતે, એક સૂકા ગોળામાં છિદ્ર બનાવો, તેને ઘીથી ભરો, અને સંપૂર્ણ અર્પણ કરો. આ પછી, આરતી કરો અને ક્ષમા માટે પ્રાર્થના કરો.
અહીં આપેલી માહિતી સામાન્ય માન્યતાઓ, જ્યોતિષ, પંચાંગ, ધાર્મિક ગ્રંથો વગેરે પર આધારિત છે. અહીં આપેલી માહિતી અને તથ્યોની ચોકસાઈ અથવા સંપૂર્ણતા માટે અમર ઉજાલા જવાબદાર નથી.
