Islamabad,તા.૨
પહલગામ આતંકવાદી હુમલા પછી ભારત દ્વારા અપનાવવામાં આવેલી ’વોટર સ્ટ્રાઈક’ રણનીતિએ પાકિસ્તાનમાં પાણીનું સંકટ સર્જ્યું છે. ખરીફ પાક માટે નદીઓ અને નહેરોમાંથી પાણી ન મળવાને કારણે ખેડૂતો ચિંતિત છે. સિંધુ-જેલમથી ચેનાબ નદીઓમાં પાણીનો પ્રવાહ ખૂબ ઓછો છે. તીવ્ર ગરમી અને પાણીની અછતને કારણે ખેતરોમાં પણ પહોળી તિરાડો પડી ગઈ છે.
પાકિસ્તાનમાં પાક વાવવા માટે પાણીની અછત એક ગંભીર સમસ્યા બની ગઈ છે. ભારતે ચેનાબ નદીના પાણીનો પ્રવાહ ઘટાડી દીધો છે, જેના કારણે પાકિસ્તાનના મુખ્ય બંધોમાં પાણીની અછત છે. આનાથી ચોંકી ગયેલા પાકિસ્તાનના વડા પ્રધાન શાહબાઝ શરીફે તાજિકિસ્તાનના દુશાંબેમાં આયોજિત ગ્લેશિયર સંરક્ષણ પરિષદમાં અપીલ કરી હતી. તેમણે સિંધુ જળ સંધિ રદ કરવાના ભારતના નિર્ણય પર શોક વ્યક્ત કર્યો હતો. ભારત તરફથી પાણી પુરવઠામાં ઘટાડાને કારણે પાકિસ્તાનમાં સર્જાયેલી પરિસ્થિતિ સ્પષ્ટ કરે છે કે હવે શેહબાઝ શરીફ અને અસીમ મુનીરને પાણીના દરેક ટીપા માટે દુનિયા સામે ઝૂકવું પડી શકે છે.
પાકિસ્તાને આરોપ લગાવ્યો છે કે ભારતે ચેનાબ નદીમાં પાણીનો પ્રવાહ ઘણો ઓછો કરી દીધો છે. પાકિસ્તાનના વોટર એન્ડ પાવર ડેવલપમેન્ટ ઓથોરિટીએ માહિતી આપી છે કે છેલ્લા ૨ દિવસમાં ચેનાબ નદીમાં પાણીના પ્રવાહમાં તીવ્ર ઘટાડો નોંધાયો છે.ડબ્લ્યુએપીડીએના ડેટા અનુસાર, ૨૯ મેના રોજ મરાલા હેડવર્ક્સ પર પાણીનો પ્રવાહ ૯૮,૨૦૦ ક્યુસેક હતો, જે ૧ જૂન સુધીમાં ઘટીને માત્ર ૭,૨૦૦ ક્યુસેક થઈ ગયો. ભારત તરફથી આ ઘટાડાની કોઈ સત્તાવાર પુષ્ટિ થઈ નથી, પરંતુ પાકિસ્તાન તેને ભારત તરફથી વ્યૂહાત્મક ચેતવણી તરીકે માની રહ્યું છે.
સિંધુ નદી સિસ્ટમ ઓથોરિટીએ ચેનાબ નદીમાં પાણીના પ્રવાહમાં ભારે વધઘટને ગંભીર ચિંતાનો વિષય ગણાવ્યો છે.આઇઆરએસએના પ્રવક્તા ખાલિદ ઇદ્રીસ રાણાએ જણાવ્યું હતું કે ભારત દ્વારા ચેનાબના પાણીના પ્રવાહમાં ઘટાડો માત્ર ખરીફ પાક, ખાસ કરીને ચોખા માટે જોખમી નથી. તે મંગલા ડેમના પાણી સંગ્રહને પણ અસર કરી શકે છે.
૨૨ એપ્રિલે પહેલગામ હુમલા પછી, ભારતે ૨૩ એપ્રિલે જાહેરાત કરી હતી કે તે હવે સિંધુ જળ સંધિનો અમલ નહીં કરે. કેન્દ્ર સરકાર સ્પષ્ટપણે કહે છે કે, ’લોહી અને પાણી એકસાથે વહી શકે નહીં.’ એટલે કે, જ્યારે પાકિસ્તાનની ધરતી પરથી આતંકવાદીઓ ભારતમાં લોહી વહેવડાવી રહ્યા છે, ત્યારે પાકિસ્તાનને પાણી આપવું એ રાષ્ટ્રીય હિતોની વિરુદ્ધ છે.
તમને જણાવી દઈએ કે ભારતે ચિનાબ નદીમાં પાણીનો પ્રવાહ ઘટાડ્યા બાદ પાકિસ્તાનમાં ગભરાટ ફેલાયો છે. આ ખાસ કરીને પંજાબ પ્રાંતની ખેતી પર ઊંડી અસર કરી રહ્યું છે, જ્યાં ચિનાબ નદીને જીવનરેખા માનવામાં આવે છે. ભારતે સિંધુ જળ સંધિ રદ કર્યા પછી, આ પગલું પાકિસ્તાન માટે બેવડું ફટકો બની રહ્યું છે. ચિનાબ નદીની ઉપરની ચેનાબ અને બીઆરબી (બંબાવાળી-રાવી-બેદિયન) જેવી નહેરો પાકિસ્તાનના પંજાબ પ્રાંતમાં હજારો એકર ખેતીલાયક જમીનને સિંચાઈ કરે છે. પરંતુ હવે પાણીના પ્રવાહમાં તીવ્ર ઘટાડાએ પાક ઉત્પાદન પર ખતરાની ઘંટડી વગાડી છે. હવે પ્રશ્ન એ છે કે શું પાકિસ્તાન તેની આતંકવાદી નીતિઓને રોકશે કે તે મોટી આફત માટે તૈયાર રહેશે?
